زمانی که فردی از پیپ استفاده میکند میتوانید ماده سیاه چسبنده قیر مانند که به فیلتر پیپ چسبیده را ببینید. حال تصور کنید این مواد وارد ریههای شما شده و دیوارههای آن را میپوشانند. دست کم تصور خوشایندی به ذهن تان متبادر نمیشود.
به گزارش باملین به نقل از کانورسیشن، با نتایج مطالعات بی شماری که امروزه در مورد اثرات مصرف تنباکو در دسترس است ما نباید مشکلی برای متقاعد کردن خود و دیگران در مورد مضر بودن آن داشته باشیم. سلولهایی که بافت ها، اندامها و سیستمهای بدن مان را تشکیل میدهند به اثرات عوامل سمی خارجی حساس هستند که بسیاری از آنها را میتوان در تنباکو یافت. بسیاری از افراد سیگاری نه تنها این موضوع را نمیپذیرند بلکه خطر جدی آن را برای اطرافیان خود نادیده میگیرند.
در ادامه این مطلب سعی خواهیم کرد تا دود تنباکو را به هنگام ورود و عبور از بدن مان از دهان، به ریه ها، سلولها و سیستم عصبی دنبال کنیم. در هر مرحله ما اثرات علمی اثبات شدهای را که تنباکو بر بدن مان در سطح میکروسکوپی و سلولی دارد مورد ارزیابی قرار خواهیم داد.
اثرات اولیه در دهان و حلق
هنگامی که دود تنباکو وارد بدن ما میشود اولین سلولهایی که آن را دریافت میکنند در دهان، بینی و گلو هستند. این دود حاوی ۵۰ ماده سرطان زا است که به سرعت در بزاق و مایعات بینی حل میشود. این بدان معناست که آن مواد عملا به تمام سلولهای آن ناحیه میرسند. این مواد باعث آسیب اکسیداتیو و مرگ سلولی میشوند. آن مواد در بدترین حالت وارد DNA میشوند و باعث شکستگی و آسیبهای دیگری خواهند شد که در صورت ترمیم جهشهایی ایجاد میکنند که میتواند باعث ایجاد سرطان شود.
اگرچه تنباکو ممکن است به دلیل ایجاد سرطان ریه بدنام باشد، اما یکی از مهمترین عوامل خطر در ایجاد هشتمین نوع مرگ بار سرطان است: سرطان دهان. علاوه بر این، تنباکو باعث تغییراتی در عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود که پاسخ میکروارگانیسمهای مختلف به عفونتها را تشدید میکند. این اثرات بر روی سیستم ایمنی نیز با احتمال بالاتر ابتلا به سرطان مرتبط است. هم چنین نمیتوانیم فراموش کنیم که دود تنباکو حس چشایی و بویایی را از ما سلب میکند و طعم تلخ تقریبا مداومی در دهان باقی میگذارد. این موضوع در نتیجه از دست رفتن ظرفیت انتقال عصبی در اندامهای حسی مان رخ میدهد.
آسیب ریه
دود تنباکو باعث ایجاد تعدادی از علائم در ریهها میشود که بسیاری از آنها زیر چتر بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) گروه بندی میشوند. در این بیماری عدم تعادل ناشی از تنباکو در سلولهای دهان، بینی و گلو باعث میشود که مخاط غلیظ تری تولید کنند. علاوه بر این، به دلیل آسیب مستقیم ناشی از تنباکو به بافتی که ساختار ریهها را حفظ میکند برونشها و برونشیولها مسدود میشوند و علائمی شبیه خفگی ایجاد میکنند. اگر این توضیحات برای تان به منظور درک خطرات ناشی از تنباکو کافی نبود باید اشاره کنیم که افراد مبتلا به انسداد ریوی بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و سرطان ریه قرار دارند.
قطران سیاه و ماکروفاژها
میتوانیم ذهن مان را به تصویر ذهنی پیشتر ترسیم شده از پیپ بازگردانیم: سیاه، چسبنده و قیرمانند.
ریهها سرشار از ماکروفاژها هستند سلولهای خاصی که با واکنش به حملات و ایجاد پاسخهای التهابی نقش کلیدی در سیستم ایمنی ما ایفا میکنند. این سلولها در نهایت قطران تنباکو را میخورند و در نهایت مملو از این ماده میمیرند که تجمع مییابد و به ریههای فرد سیگاری ظاهر سیاه و سفید میدهد. دود تنباکو نیز فعالیت ماکروفاژها را مختل میکند و به طور خاص توانایی آنها در دفاع از بدن در برابر عوامل مختلف، به ویژه ویروس ها و هم چنین سلولهای سرطانی را کاهش میدهد. این امر خطر ابتلا به سرطان ریه را تا حد زیادی افزایش میدهد. در رابطه مستقیم مصرف دخانیات و سرطان ریه که یکی از تهاجمیترین انواع سرطان است تردیدی وجود ندارد. میزان بقای ۵ ساله آن میتواند (بسته به نوع سلول آسیب دیده) بین ۶۰ تا ۲۵ درصد متفاوت باشد و باعث بیش از یک میلیون مورد مرگ در سال در سراسر جهان میشود.
اثرات نیکوتین بر نورون ها: وابستگی و اعتیاد
اثرات خوشایند سیگار در نتیجه نیکوتین یک ماده شیمیایی موجود در تنباکو است. نیکوتین با تحریک گیرندههای نورونها کانالهایی که اطلاعات را در مغز ما منتقل میکنند کار میکند. مانند هر ترکیب دیگری که گیرندههای انتقال دهنده عصبی را تحریک میکند نیکوتین تحریک دائمی نورونها را از بین میبرد. این بدان معنی است که نورونها تعداد گیرندهها را کاهش داده یا حساسیت خود را به محرک تغییر میدهند. در نتیجه، برای به دست آوردن پاسخ یکسان به مقادیر بیش تری از تحریک نیاز است. اعتیاد به مواد این گونه به وجود میآید. این فرآیند حساسیت زدایی میتواند نه تنها به وابستگی به نیکوتین بلکه به بیماریهای دیگری مانند از دست دادن حافظه منجر شود.
یکی از پیامدهای جدی میتواند میاستنی گراویس باشد بیماریای که با ضعف و خستگی عضلانی به دلیل عدم ارتباط موثر بین اعصاب و عضلات مشخص میشود. این وضعیت با افزایش خطر اسکیزوفرنی، روان پریشی، افسردگی و اضطراب همراه است. علاوه بر این، وضعیت عصبی میتواند باعث درد نوروپاتیک به معنای درد مربوط به سیستم عصبی شود.
به طور خلاصه، هر گونه فوایدی که استفاده از تنباکو ممکن است به همراه داشته باشد در مقایسه با آسیبهای بی شماری که به سلولها وارد میکند و مشکلات جدی سلامتی که باعث میشود بیهوده به نظر میرسد. با این وجود، بسیاری از افراد به طور داوطلبانه تمام ترکیبات مضر تنباکو را وارد بدن خود میکنند. این حداقل تا حدی به دلیل کمبود اطلاعات است.