طلای آبشده یکی از متداول‌ترین اشکال معامله طلا در بازار ایران است که در بین طلافروشان، سرمایه‌گذاران و حتی خریداران خرد رواج دارد. اما همه طلای آبشده یکسان نیست. تفاوت عیار، منشأ ذوب، میزان خلوص و حتی شکل ری‌گیری آن می‌تواند در ارزش و کارکرد این نوع طلا تأثیر قابل‌توجهی داشته باشد. دو عیار رایج در این زمینه ۷۴۷ و ۹۹۵ هستند. در این مقاله، به‌طور کامل تفاوت این دو نوع طلا، کاربردها، قیمت‌گذاری، و نحوه تشخیص اصالت آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
طلای آبشده ۷۴۷ چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
به نقل از مقاله سایت ایمنا درباره انواع عیار طلای آبشده، طلای آبشده با عیار ۷۴۷ به‌معنای آن است که هر ۱۰۰۰ واحد وزنی این طلا، شامل ۷۴۷ واحد طلای خالص و ۲۵۳ واحد فلزات دیگر (معمولاً مس و نقره) است. این عیار معادل حدود ۱۸ عیار است و از ذوب طلاهای زینتی، کهنه و دست‌دوم حاصل می‌شود. طلای ۷۴۷ به‌دلیل تطابق با استاندارد طلای رایج در بازار ایران، نقدشوندگی بالا، قیمت پایین‌تر نسبت به طلای خالص و دسترسی آسان دارد. این نوع طلا پس از ری‌گیری رسمی، کد انگ ۴ یا ۵ رقمی معتبر دریافت می‌کند و تنها در این صورت، قابل معامله در بازار طلا است.
طلای آبشده ۹۹۵ یعنی چه و چقدر خالص است؟
طلای ۹۹۵ به طلایی گفته می‌شود که خلوص آن ۹۹۵ از ۱۰۰۰ (معادل ۹۹.۵٪) است؛ یعنی تقریباً به طلای خالص ۲۴ عیار نزدیک است. این نوع طلا معمولاً از پالایش صنعتی یا ذوب شمش‌های استاندارد به‌دست می‌آید و در تولید شمش‌های سرمایه‌گذاری، صادرات و صندوق‌های طلا استفاده می‌شود. برخلاف طلای ۷۴۷، طلای ۹۹۵ اغلب در واحدهای رسمی، با روش‌های مدرن و تحت نظارت سخت‌گیرانه تولید می‌شود. به‌دلیل خلوص بالا، این طلا قیمت بالاتری دارد اما در بازار سنتی ایران کمتر به‌صورت روزمره معامله می‌شود
مقایسه طلای آبشده ۷۴۷ و ۹۹۵
| ویژگی | طلای آبشده ۷۴۷ | طلای آبشده ۹۹۵ |
| درصد خلوص (عیار) | ۷۴.۷٪ (معادل تقریبی ۱۸ عیار) | ۹۹.۵٪ (نزدیک به ۲۴ عیار) |
| منشأ تولید | ذوب طلاهای زینتی یا دست‌دوم | پالایش صنعتی، شمش‌سازی، طلاهای خالص |
| قابلیت استفاده | مناسب ساخت زیورآلات و معاملات بازار سنتی | مناسب تولید شمش، سرمایه‌گذاری بلندمدت |
| نقدشوندگی در بازار ایران | بسیار بالا (مورد پذیرش اکثر طلافروشان) | متوسط تا پایین (فقط برخی طلافروشان می‌پذیرند) |
| پذیرش جهانی | کم (محدود به بازار داخلی ایران) | بالا (پذیرفته‌شده در بازارهای بین‌المللی) |
| نحوه قیمت‌گذاری | ارزان‌تر بر اساس خلوص پایین‌تر | گران‌تر به‌دلیل خلوص بالا |
| شکل عرضه | قالب‌های آبشده بدون بسته‌بندی خاص | اغلب به‌صورت شمش ضرب‌شده یا دیجیتال |
| دریافت کد انگ | اجباری (کد عددی ۴ یا ۵ رقمی از ری‌گیری) | اجباری (همچنین کد معتبر ری‌گیری دارد) |
| قابلیت تحویل فیزیکی | دارد (در وزن‌های بالا) | دارد (اغلب در قالب شمش پلمپ‌شده) |
| استفاده در خرید آنلاین | قابل معامله در برخی پلتفرم‌ها | اولویت در خرید دیجیتال طلا و صندوق‌های طلا |
| امکان تبدیل به نوع دیگر | قابل تبدیل به ۹۹۵ در پالایشگاه (با هزینه) | نیازی به تبدیل ندارد |
.
مقایسه طلای ۷۴۷ و ۹۹۵ از نظر خلوص و ترکیب فلزی
تفاوت خلوص میان طلای ۷۴۷ و ۹۹۵ چشم‌گیر است. طلای ۷۴۷ دارای حدود ۷۵٪ طلای خالص است و ۲۵٪ فلزات پایه دارد؛ در حالی که طلای ۹۹۵ تقریباً خالص است و حداکثر ۵٪ ناخالصی دارد. این تفاوت در ترکیب فلزی، نه‌تنها بر قیمت اثر می‌گذارد، بلکه بر رنگ، وزن نهایی طلای خالص در هر گرم، نرمی و حتی قابلیت استفاده صنعتی نیز تأثیرگذار است. به‌همین دلیل، طلای ۹۹۵ برای ذخیره‌سازی و سرمایه‌گذاری بلندمدت مناسب‌تر است.
تفاوت کاربرد طلای آبشده ۷۴۷ و ۹۹۵ در بازار ایران
طلای ۷۴۷ عمدتاً برای معاملات بین طلافروشان، ساخت مجدد زیورآلات، و سرمایه‌گذاری‌های خرد استفاده می‌شود. این نوع طلا به‌راحتی در بازار خرید و فروش می‌شود. در مقابل، طلای ۹۹۵ به‌دلیل خلوص بالا، بیشتر در تولید شمش، صادرات یا ذخیره‌سازی حرفه‌ای کاربرد دارد. همچنین در صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا یا خرید دیجیتال طلا (مثل زرمینکس)، طلای ۹۹۵ به‌کار گرفته می‌شود.
قیمت طلای ۷۴۷ بیشتر است یا ۹۹۵؟ بررسی بازار روز
طلای ۹۹۵ به‌طور طبیعی قیمت بیشتری نسبت به ۷۴۷ دارد، زیرا خلوص طلای موجود در هر گرم آن بالاتر است. فرمول کلی قیمت‌گذاری به این صورت است:
قیمت هر گرم طلای خالص × درصد خلوص = قیمت هر گرم طلای آبشده
مثلاً اگر قیمت هر گرم طلای خالص ۹.۵ میلیون تومان باشد:
- طلای ۷۴۷ ≈ ۷.۱ میلیون تومان
- طلای ۹۹۵ ≈ ۹.۴ میلیون تومان
این تفاوت در قیمت هم به خلوص وابسته است و هم به تقاضای بازار.
آیا طلای ۹۹۵ گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری است؟
اگر قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت و بدون استفاده روزمره دارید، طلای ۹۹۵ به‌دلیل خلوص بالا، ارزش ذخیره‌ای بیشتر و پذیرش جهانی، گزینه‌ای مناسب‌تر است. اما در بازار ایران، چون طلافروشان بیشتر با طلای ۷۴۷ کار می‌کنند، خرید و فروش آن آسان‌تر است. برای سرمایه‌گذاری‌های خرد و نقدشونده، طلای ۷۴۷ مناسب‌تر است. در واقع، انتخاب بین این دو بستگی به بودجه، بازه زمانی و هدف سرمایه‌گذار دارد.
کدام‌یک نقدشوندگی بالاتری دارند؛ ۷۴۷ یا ۹۹۵؟
طلای ۷۴۷ بالاترین نقدشوندگی در بازار سنتی ایران را دارد. این نوع طلا به‌راحتی بین طلافروشان خرید و فروش می‌شود و همه واحدها آن را می‌پذیرند. اما طلای ۹۹۵ بیشتر در بستر دیجیتال یا قالب شمش‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله است. بنابراین، اگر هدف شما نقدشوندگی بالا باشد، طلای ۷۴۷ انتخاب مطمئن‌تری است.
چگونه عیار واقعی طلای آبشده را تشخیص دهیم؟
تنها راه معتبر برای تعیین عیار طلای آبشده، ری‌گیری رسمی است. ری‌گیر پس از نمونه‌برداری از طلا، آن را ذوب و آزمایش می‌کند و عیار واقعی را مشخص می‌سازد. در پایان، یک کد انگ عددی ۴ تا ۵ رقمی روی قطعه حک می‌شود. این کد را می‌توان در سامانه رسمی اتحادیه طلا و جواهر (https://reygiri.com/) استعلام گرفت. بدون این فرآیند، هیچ تضمینی برای عیار واقعی طلا وجود ندارد.
بررسی کد ری‌گیری در طلای ۷۴۷ و ۹۹۵
کد انگ، یک کد عددی یکتا (مثلاً ۸۳۴۲۰ یا ۹۷۵۳۵) است که توسط ری‌گیر پس از آنالیز عیار صادر می‌شود و روی طلای آبشده حک می‌شود. این کد نشان‌دهنده عیار قطعه و صحت آن از نظر فنی و قانونی است. در سامانه ری‌گیری، با وارد کردن این کد، می‌توان عیار، نام ری‌گیر، تاریخ آزمایش و اعتبار کد را مشاهده کرد. بدون این کد، طلا در بازار رسمی قابل معامله نیست.
طلای آبشده با چه عیاری برای خرید مناسب‌تر است؟
برای خریداران عادی و سرمایه‌گذاران خرد، طلای آبشده ۷۴۷ به‌دلیل دسترسی آسان، نقدشوندگی بالا و قیمت مناسب‌تر، بهترین انتخاب است. اما برای افرادی که قصد نگهداری بلندمدت یا خرید در بسترهای دیجیتال دارند، طلای ۹۹۵ به‌دلیل خلوص بالا، گزینه‌ای مطمئن‌تر خواهد بود. انتخاب نهایی بستگی به هدف، حجم سرمایه و استراتژی فرد دارد.
آیا امکان تبدیل طلای ۷۴۷ به ۹۹۵ وجود دارد؟
بله، اما این تبدیل فقط در واحدهای پالایش تخصصی و با صرف هزینه و فرآیند صنعتی انجام می‌شود. طلای ۷۴۷ ابتدا ذوب و سپس ناخالصی‌های آن جدا می‌شود تا خلوص آن به ۹۹۵ برسد. این فرآیند برای مقادیر بالا مقرون‌به‌صرفه است، اما برای سرمایه‌گذاران خرد، پیشنهاد نمی‌شود. بهتر است در ابتدا طلایی با عیار مورد نظر خریداری شود.
آیا طلای ۷۴۷ قانونی است؟
بله، در صورت داشتن کد انگ معتبر.
آیا طلای ۹۹۵ همان طلای خالص است؟
تقریباً؛ نزدیک به طلای ۲۴ عیار ولی با ۰.۵٪ ناخالصی.
آیا کد انگ قابل جعل است؟
در ظاهر ممکن است، اما استعلام آنلاین از سامانه ری‌گیری جلوی تقلب را می‌گیرد.
آیا طلافروشان طلای ۹۹۵ می‌خرند؟
بیشتر طلافروشان با ۷۴۷ کار می‌کنند، اما برخی واحدها ۹۹۵ را هم می‌پذیرند.
آیا طلای بدون کد انگ قابل فروش است؟
خیر، طلافروشان معتبر طلای فاقد کد ری‌گیری را معامله نمی‌کنند.