من گزارش میدم باملین به گزارش ایسنا، مورخان معتقدند تمدن جیرفت یا خلیل رود ایران باستان همان تمدن سرزمین باستانی «مارش» است که در متون خط میخی بین النهرین از آن یاد شده و تاریخ آن به هزاره سوم پیش از میلاد می رسد.
باستان شناسان در میان آثار تاریخی کشف شده در منطقه جیرفت استان کرمان، ویال کوچکی را کشف کردند که به گفته آنها حاوی یک محصول آرایشی و بهداشتی رنگ کننده لب قرمز تیره است. تجزیه و تحلیل شیمیایی ماده به جا مانده در داخل این ویال ماده معدنی کلینوکلور نشان می دهد که ایرانیان احتمالا اولین مخترع رژ لب در عصر برنز بوده اند.
محققان با استفاده از اشعه ایکس و طیف سنجی جرمی به این نتیجه رسیدند که بقایای این ظرف از مواد معدنی مانند هماتیت، منگنیت، برونیت، گالن و انگلسیت به همراه موم های گیاهی و سایر مواد آلی تشکیل شده است. به گفته آنها، این مخلوط بسیار شبیه به دستورالعمل ساخت رژ لب این روزها است.
پیش از این، ویال های سنگی ماقبل تاریخ حاوی مواد مشابه در مصر، آناتولی، ایران و بین النهرین یافت شده بود. با این حال، محققان می‌گویند که پیچیدگی دستورالعمل‌های آرایشی اولیه ایرانی احتمالاً تحت تأثیر در دسترس بودن سنگ‌های فلزی مختلف در فلات مرکزی ایران بوده است و ممکن است به این معنی باشد که مردم در آن زمان قادر به تولید محصولات آرایشی پیچیده‌تر بودند.
پروفسور ویدال در مورد ترکیب مواد کشف شده گفت: این ماده به خودی خود بسیار دقیق است و تهیه آن مستلزم آگاهی کامل از عملیات شیمیایی و رفتار ترکیبات آهن و منگنز، اثرات کوارتز ریز آسیاب شده به عنوان لاک و روغن، موم است. و احتمالا اوره به عنوان عوامل. مرطوب کننده است.”
وی افزود: همه اینها نیازمند دانش تخصصی است که تنها در کارگاه های متمرکزی که توسط کارشناسان اداره می شود قابل انجام است.
در جوامع اولیه شهری با سلسله مراتب اجتماعی، رسم دفن ظروف آرایشی همراه با متوفی نشانگر اهمیت فرد حتی پس از مرگ بود. محققان بر این باورند که عمل دفن لوازم آرایشی ممکن است به این معنا باشد که مردم در آن زمان معتقد بودند که زندگی مردم پس از مرگ ادامه خواهد داشت و آنها با همان ظاهر معمولی به زندگی خود ادامه می دهند.
این در شرایطی است که کارشناسان می گویند با توجه به حوادث سال های پس از انقلاب اسلامی ایران در این منطقه و تخریب هزاران گور تمدن باستانی جیرفت، نمی توان به طور قطعی طبقات اجتماعی آن زمان را شناسایی کرد. و بین آنها تمایز قائل شوید.
پس از سال ۱۳۵۷ این منطقه به حال خود رها شد که منجر به هجوم قاچاقچیان و مردم محلی شد. در این سلسله تجاوزات به منطقه باستانی جیرفت که از آن به عنوان یکی از بزرگترین غارت آثار باستانی در جهان یاد می شود، سه قبرستان این منطقه به قدری غارت شد که باستان شناسان نتوانستند «حتی یک استخوان» در گورها پیدا کنند. غارت آثار باستانی در این مکان تا به امروز ادامه دارد.
ماسیمو ویداله، استاد باستان شناسی در دانشگاه پادوآ ایتالیا و یکی از نویسندگان این تحقیق، می گوید: «تا به امروز آثاری از تهیه لوازم آرایشی از جمله خط چشم و سایه چشم از جهان ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ به دست آورده ایم. سالها پیش. اما ما چیزی در مورد رژ لب آن دوران نمی دانستیم.»
به گفته نویسندگان مقاله، بیشتر لوازم آرایشی شناسایی شده در خاور نزدیک و مصر باستان، ترکیبات سفید یا رنگ روشنی بودند که به عنوان سایه چشم استفاده می شدند و اساساً بر اساس پوشش سربی یا خط چشم سیاه فرآوری شده بودند.
با این حال، رنگدانه های قرمز تیره مورد استفاده برای رنگ آمیزی لب ها که در مورد جدید توسط باستان شناسان شناسایی شده بود، قبلاً مستند نشده بود و محققان از کاربرد آنها در لوازم آرایشی باستانی بی اطلاع بودند.
پروفسور ویدال گفت: «ما حتی نمی دانیم که این رژلب ها توسط زنان یا مردان استفاده شده است، زیرا گورستان های این تمدن بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۱ به طور گسترده غارت شده است. و نابود می شوند.»
مورخان معتقدند تمدن جیرفت یا خلیلرود ایران باستان همان تمدن سرزمین باستانی «مارش» است که در متون خط میخی بین النهرین ذکر شده و تاریخ آن به هزاره سوم پیش از میلاد می رسد.
پیش از این یک ویال استوانه ای کوچک حاوی رژ لب در میان تعدادی از آثار با ارزش سنگی و مسی توسط نیروی انتظامی ایران کشف شده بود. محققان این ویال کانی کلینوکلور را به رنگ سبز و فشرده توصیف کردند که با صدها نمونه کلینوکلور دیگر یافت شده در جیرفت مطابقت دارد.
به گفته آنها، شکل باریک و ضخامت کم این ویال نشان می دهد که تمدن های باستانی درست مانند ما بوده اند. زیرا طراحی بطری این امکان را به شما می دهد که با یک دست آینه مسی یا برنزی را بگیرید و با دست دیگر رژ لب را روی لب بزنید.
مورخان افزودند که این کشف ممکن است نشان دهنده ویژگی “مدرنیته” در دوران برنز و نمایش تجمل و موقعیت برتر توسط طبقه برتر در حال ظهور در آن زمان باشد.
قدیمی ترین استفاده از رژ لب به مصر باستان برمی گردد. اولین موردی که زنی روی لب هایش رنگ قرمز می زد به پاپیروسی برمی گردد که در حدود ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ قبل از میلاد مسیح نقاشی شده بود.
با این حال، کشف جدید ممکن است تاریخ استفاده از این محصولات آرایشی را به تاخیر بیندازد. پروفسور ویداله گفت: «تا آنجایی که ما در حال حاضر می دانیم، ایران عصر مفرغ اولین شواهد این اختراع را ارائه می دهد.
نتایج تحقیقات جدید در مجله علمی “Scientific Reports” منتشر شده است.