رادیاتور خودرو یکی از قطعات اصلی سیستم خنک‌کننده موتور است که وظیفه دارد گرمای اضافی تولید شده توسط موتور را حذف کند. این قطعه به شکل یک مبدل حرارتی عمل میکند و مایع خنک‌کننده‌ای که در داخل آن جریان دارد، گرمای موتور را جذب کرده و سپس آن را به هوای بیرون از خودرو منتقل میکند. رادیاتور از آلومینیوم ساخته شده و دارای ساختاری مشبک است تا حرارت را به بهترین شکل منتقل کند.
اگر رادیاتور خودرو خراب شود، ممکن است پیستون‌ها داغ شده و به سیلندر یا موتور بچسبند که منجر به خرابی موتور شود. به همین دلیل، نگهداری صحیح از رادیاتور و استفاده از مایع خنک‌کننده مناسب برای جلوگیری از یخ‌زدگی در زمستان و جوش آوردن در تابستان اهمیت زیادی دارد.
رادیاتور خودرو چگونه کار میکند ؟
رادیاتور خودرو به عنوان بخشی از سیستم خنک‌کننده موتور عمل میکند و نقش مهمی در حفظ دمای مناسب موتور دارد.
رادیاتور با مایع خنک‌کننده پر می‌شود که معمولاً از ترکیب آب و ضدیخ تشکیل شده است. با روشن شدن موتور، واترپمپ شروع به کار میکند و مایع خنک‌کننده را به درون موتور می‌کشد. مایع خنک‌کننده ابتدا پشت ترموستات جمع می‌شود تا دمای آن به حد استاندارد برسد . پس از رسیدن به دمای مورد نظر، ترموستات باز می‌شود و مایع خنک‌کننده گرم شده به سمت رادیاتور هدایت می‌شود. در رادیاتور، مایع از طریق لوله‌ها و پره‌های خنک‌کننده عبور میکند و حرارت خود را به هوای بیرون منتقل میکند.
فن رادیاتور نیز برای دور کردن هوای گرم از روی رادیاتور و بهبود انتقال حرارت استفاده شود.مایع خنک شده دوباره به موتور بازمی‌گردد تا دمای آن را پایین نگه دارد و این چرخه تکرار می‌شود.
این فرآیند به طور مداوم ادامه دارد تا اطمینان حاصل شود که موتور در دمای بهینه کار میکند و از گرم شدن بیش از حد جلوگیری می‌شود. استفاده از مایع خنک‌کننده به جای آب خالص به دلیل خواص ضدیخ و ضدخوردگی آن و همچنین توانایی کار در دماهای بسیار پایین یا بالا می‌باشد.
علائم اختلال و خرابی رادیاتور خودرو
طبق نظر تکنسین های تعمیرگاه ام وی ام ، علائم اختلال و خرابی رادیاتور خودرو می‌تواند شامل موارد زیر باشد . برای جلوگیری از خرابی رادیاتور، توصیه می‌شود که به صورت دوره‌ای بررسی‌های لازم انجام شود و در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به سرعت برای تعمیر یا تعویض قطعات معیوب اقدام نمایید.
– افزایش دمای آب: اگر دمای آب خودرو بیش از حد معمول باشد و آمپر آب به سرعت بالا برود، ممکن است نشانه‌ای از خرابی رادیاتور باشد.
– روشن شدن چراغ هشدار: چراغ هشدار موتور می‌تواند به دلیل افزایش دمای موتور و یا مشکلات مرتبط با رادیاتور روشن شود.
– کار کردن نامرتب و نامنظم اتومبیل: اگر خودرو به صورت نامنظم کار کند و یا حتی خاموش شود، ممکن است به دلیل گرم شدن بیش از حد موتور باشد.
– نشت آب از نواحی اطراف رادیاتور: نشت مایع خنک‌کننده یا آب از رادیاتور یا اتصالات آن می‌تواند نشانه‌ای از خرابی باشد.
– بیرون پریدن آب از رادیاتور: اگر آب از رادیاتور بیرون بپرد، ممکن است به دلیل فشار بیش از حد در سیستم خنک‌کننده باشد.
– بروز پدیده بخار آب از نزدیک رادیاتور: دیدن بخار آب از نزدیک رادیاتور هنگام کار کردن خودرو می‌تواند نشانه‌ای از گرمای بیش از حد و یا نشتی باشد.
– کاهش حجم آب در رادیاتور: اگر سطح آب در رادیاتور به طور مداوم کاهش یابد، ممکن است به دلیل نشتی یا مصرف بیش از حد باشد.
آسیب دیدن رادیاتور خودرو
عوامل مختلفی می‌توانند منجر به خراب شدن و آسیب دیدن رادیاتور خودرو شوند. چند مورد از شایع‌ترین علل آسیب به رادیاتور به شرح زیر است .
– گرفتگی رادیاتور: این مشکل زمانی رخ می‌دهد که رسوبات معدنی موجود در آب به مرور زمان در لوله‌های رادیاتور جمع شوند و مسیر عبور آب را مسدود کنند.
– نشتی رادیاتور: خوردگی و شکستگی اتصالات رادیاتور می‌تواند منجر به نشتی و در نهایت خرابی رادیاتور شود.
– خرابی سنسور دمای آب: اگر سنسور دمای آب خودرو خراب شود، ممکن است عملکرد رادیاتور تحت تأثیر قرار گیرد و به درستی کار نکند.
– آسیب دیدن کلاچ فن: کلاچ فن که سرعت چرخش پره‌های فن رادیاتور را کنترل میکند، در صورت آسیب دیدن می‌تواند باعث اختلال در خنک‌سازی شود.
– آسیب دیدن پره‌های فن رادیاتور: پره‌های فن که برای خنک کردن مایع خنک‌کننده به کار می‌روند، در صورت آسیب دیدن می‌توانند کارایی رادیاتور را کاهش دهند.
– جدا شدن شیلنگ رادیاتور: اگر شیلنگ‌های متصل به رادیاتور جدا شوند، ممکن است باعث نشتی و از دست رفتن مایع خنک‌کننده شوند.
توصیه مکانیک های ، تعمیرگاه جک J5 این است که به صورت دوره‌ای بررسی‌های لازم انجام شود و از مایع با کیفیت مناسب و استاندارد استفاده شود تا از رسوب‌گذاری و خوردگی جلوگیری گردد. همچنین، باید به نشانه‌های هشدار دهنده مانند افزایش دمای موتور و نشت مایع خنک‌کننده توجه کرد تا در صورت بروز مشکل، به سرعت اقدامات لازم انجام شود.