چشم‌های ما عضوهای خیلی مهمی هستند. با آن‌ها اطرافمان را می‌بینیم، چهره آدم‌ها را می‌شناسیم و رنگ‌ها را تشخیص می‌دهیم.
برای اینکه چشم‌هایمان خوب بمانند و سال‌ها کار کنند، باید از آن‌ها مراقبت کنیم. گاهی کارهای ساده‌ای که هر روز انجام می‌دهیم، ناخواسته به چشم آسیب می‌زند.
حتی اینکه عینکمان را چطور نگهداری یا اینکه برای تمیز کردن عینک از دستمال عینک مناسب استفاده می کنیم یا نه، روی چشم تاثیر دارد. بیایید با هم این عادت‌ها را بشناسیم تا بهتر از چشم‌هایمان مراقبت کنیم.
اهمیت مراقبت از چشم
چشم‌ها به ما کمک می‌کنند کارهای روزمره را انجام دهیم. رانندگی کنیم، بخوانیم، با کامپیوتر کار انجام بدهیم. اگر چشم‌ها مشکل پیدا کنند، زندگی روزمره سخت می‌شود.
بی‌توجهی به چشم می‌تواند باعث خستگی، خشکی، سوزش و در ادامه بیماری‌های جدی‌تر شود. مراقبت منظم از چشم، هم دید خوب الان را حفظ می‌کند و هم جلوی خیلی از مشکلات آینده را می‌گیرد. پس، شناختن عادت‌های بد برای حفظ این عضو مهم لازم است.
| عادت مضر | توضیح کوتاه آسیب به چشم | راه پیشگیری / راه‌حل |
| تماشای طولانی صفحه‌های دیجیتال | خستگی چشم دیجیتال، خشکی چشم، تاری دید، سردرد، آسیب به شبکیه (به دلیل نور آبی) | قانون ۲۰-۲۰-۲۰ (هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه به ۲۰ فوت دورتر نگاه کنید). |
| مالیدن چشم‌ها با فشار | فشار به قرنیه، آسیب به بافت چشم، ورود میکروب و ایجاد عفونت | شستشو با آب تمیز یا استفاده از قطره اشک مصنوعی. |
| خواندن یا کار در نور کم | خستگی چشم، سردرد، افزایش فشار روی ماهیچه‌های چشم | کار و مطالعه در محیط با نور کافی و مناسب. |
| استفاده نکردن از عینک آفتابی خوب | آسیب اشعه UV به بخش‌های مختلف چشم، افزایش خطر آب مروارید | استفاده از عینک آفتابی استاندارد با محافظت ۱۰۰٪ در برابر UV در همه فصول. |
| خوابیدن با لنز تماسی | جلوگیری از رسیدن اکسیژن به قرنیه، افزایش خطر عفونت‌های جدی | درآوردن لنزها قبل از خواب و نگهداری در محلول مخصوص. |
| استفاده از قطره‌های چشمی قدیمی یا آلوده | رشد باکتری، آسیب به چشم، عفونت | بررسی تاریخ انقضا و دور ریختن قطره‌های تاریخ‌مصرف‌گذشته یا آلوده. |
| پاک نکردن کامل آرایش چشم شب‌ها | انسداد مجاری چربی پلک، التهاب پلک، خشکی چشم | پاک کردن کامل آرایش چشم با پاک‌کننده‌های ملایم قبل از خواب. |
| رعایت نکردن بهداشت لنزهای تماسی و جا لنزی | آلودگی لنزها با پروتئین، چربی و میکروب، افزایش خطر عفونت‌های خطرناک | شستشو و ضدعفونی منظم لنزها و جا لنزی طبق دستور چشم‌پزشک. |
| عدم مراجعه برای معاینه چشم‌پزشکی منظم | تشخیص دیرهنگام بیماری‌های چشمی بدون علامت، آسیب جدی به بینایی | معاینه منظم چشم توسط چشم‌پزشک برای تشخیص زودهنگام و درمان. |
| تمیز کردن شیشه عینک با دستمال نامناسب | ایجاد خط و خش روی شیشه عینک، تاری دید، خستگی چشم | استفاده از دستمال نرم، تمیز و مخصوص عینک؛ نگهداری عینک در قاب یا با بند. |
سایت optikmelawai.com در مورد اهمیت تمیزکردن عینک با دستمال عینک مناسب می نویسد:
Tissues and clothes often have a rough texture, especially if exposed to dust or small particles. When used to wipe the lens, these particles can scratch the surface of the lens, reducing the clarity of the lens surface and damaging the anti-reflection coating on the lens.
دستمال کاغذی و لباس‌ها اغلب بافتی خشن دارند، به خصوص اگر در معرض گرد و غبار یا ذرات کوچک قرار گیرند. وقتی برای پاک کردن لنز استفاده می‌شوند، این ذرات می‌توانند سطح لنز را خراش دهند، وضوح سطح لنز را کاهش دهند و به پوشش ضد انعکاس روی لنز آسیب برسانند.
توضیح ۱۰ عادت روزمره‌ای که به چشم آسیب می‌رساند
اینجا درباره ده عادت حرف می‌زنیم که شاید شما هم بعضی از آن‌ها را دارید و باید بدانید چطور به چشم آسیب می‌زنند:
❖ تماشای طولانی صفحه‌های دیجیتال: ساعت‌ها نگاه کردن به موبایل، تبلت یا کامپیوتر، چشم‌ها را خسته می‌کند. این حالت را خستگی چشم دیجیتال می‌نامند. چشم خشک و دید برای کمی تار می‌شود و سردرد می‌آید. نور آبی این صفحه‌ها هم در بلندمدت برای شبکیه خوب نیست. سعی کنید هر ۲۰ دقیقه کار، ۲۰ ثانیه به جایی دور نگاه کنید تا چشم استراحت کند.
❖ مالیدن چشم‌ها با فشار: وقتی چشم خسته است یا می‌خارد، ممکن است بخواهید آن را بمالید. این کار فشار زیادی به قرنیه می‌آورد و بافت آن را اذیت می‌کند. دست‌ها تمیز نیستند و مالیدن چشم میکروب‌ها را وارد آن می‌کند که باعث عفونت می‌شود. برای آرام کردن چشم، آن را با آب تمیز بشویید یا قطره اشک مصنوعی بریزید.
❖ خواندن یا کار در نور کم: اگر نور محیط کم باشد، چشم برای دیدن فشار بیشتری می‌آورد. مردمک در نور کم بزرگتر می‌شود تا نور بیشتری بگیرد و ماهیچه‌های چشم برای دیدن واضح باید بیشتر کار کنند. این فشار اضافه چشم را خسته می‌کند و سردرد می‌آورد. همیشه در محیطی با نور کافی و مناسب مطالعه یا کار کنید.
❖ استفاده نکردن از عینک آفتابی خوب: نور خورشید اشعه مضری دارد که به مرور زمان به بخش‌های مختلف چشم صدمه می‌زند. این کار خطر بیماری‌هایی مثل آب مروارید را بالا می‌برد. باید از عینک آفتابی استاندارد استفاده کنید که جلوی ۱۰۰٪ اشعه UV را بگیرد. این عینک را در همه فصل‌ها، حتی روزهای ابری هم بزنید. انتخاب فریم عینکی که اطراف چشم را بپوشاند، کمک‌کننده است.
❖ خوابیدن با لنز تماسی: خوابیدن وقتی لنز تماسی در چشم است، خیلی خطر دارد. لنز جلوی رسیدن اکسیژن به قرنیه را می‌گیرد. این کار باعث می‌شود احتمال عفونت‌های جدی چشم بالا برود. قبل از خواب حتما لنزها را در بیاورید و در محلول مخصوص بگذارید.
❖ استفاده از قطره‌های چشمی قدیمی یا آلوده: قطره‌های چشمی بعد از باز شدن یا تمام شدن تاریخ مصرفشان، دیگر تمیز نیستند. باکتری در آن‌ها رشد می‌کند. استفاده از قطره تاریخ‌مصرف‌گذشته به چشم آسیب می‌رساند یا باعث عفونت می‌شود. همیشه تاریخ روی قطره را نگاه کنید و بعد از زمانی که پزشک گفته، آن را استفاده نکنید و دور بریزید.
❖ پاک نکردن کامل آرایش چشم شب‌ها: اگر آرایش چشم مثل ریمل یا خط چشم شب روی پلک و مژه بماند، می‌تواند جلوی مجاری چربی پلک را بگیرد. این اتفاق باعث التهاب پلک و خشکی چشم می‌شود. همیشه قبل از خواب آرایش چشم را با پاک‌کننده‌های ملایم به طور کامل تمیز کنید.
❖ رعایت نکردن بهداشت لنزهای تماسی و جا لنزی: باید لنزهای تماسی و محفظه آن‌ها را همیشه تمیز نگه دارید. اگر لنزها با پروتئین، چربی و میکروب آلوده شوند، خطر عفونت‌های خطرناک چشم بالا می‌رود. همیشه طبق حرف پزشک، لنزها را با محلول مناسب بشویید و ضدعفونی کنید. جا لنزی را هم مرتب تمیز کنید. نگهداری عینک در جلد عینک خودش وقتی از لنز استفاده نمی‌کنید، خوب است.
❖ عدم مراجعه برای معاینه چشم‌پزشکی منظم: خیلی از بیماری‌های چشم در اول کار علامتی ندارند. شاید خودتان متوجه مشکل نشوید. رفتن منظم پیش چشم‌پزشک کمک می‌کند این مشکلات زود تشخیص داده شوند. اگر بیماری زود تشخیص داده شود، درمان آن راحت‌تر است و جلوی آسیب جدی به بینایی گرفته می‌شود.
❖ تمیز کردن شیشه عینک با دستمال نامناسب: استفاده از دستمال‌های کثیف یا خشن مانند لباس برای تمیز کردن شیشه عینک، باعث می‌شود خط‌های ریز روی آن بیفتد. این خط‌ها کم‌کم دید شما را تار و چشم‌ها را خسته می‌کنند. همیشه برای تمیز کردن شیشه عینک از دستمال عینک نرم، تمیز و مخصوص این کار استفاده کنید. همچنین برای اینکه عینک آسیب نبیند، وقتی از آن استفاده نمی‌کنید در جلد عینک بگذارید و اگر می‌خواهید دور گردن بیندازید، از بند عینک استفاده کنید.
سخن پایانی
چشم‌های شما خیلی با ارزش هستند و مراقبت از آن‌ها دست خودتان است. کارهای روزمره ما، حتی آن‌هایی که کوچک به نظر می‌آیند، روی سلامت چشم در آینده اثر دارند. با کمی دقت و تغییر دادن بعضی عادت‌ها، می‌توانید از این عضو مهم محافظت کنید و سال‌ها دید خوبی داشته باشید. مراقبت از چشم کار سختی نیست، فقط باید حواستان را جمع کنید. امیدواریم این حرف‌ها برای شما مفید بوده باشد و از الان بیشتر از چشم‌های عزیزتان مراقبت کنید. همیشه سالم و پرنور باشید!