تیرآهن به عنوان ستون فقرات بسیاری از سازه‌ها، نقشی حیاتی در ایمنی و استحکام ساختمان ایفا می کند. این مقطع فولادی اصلی ترین عضو باربر در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی است و کیفیت، سایز و نوع آن مستقیماً بر دوام و پایداری سازه اثر می گذارد. انتخاب نادرست تیرآهن می تواند ریسک‌های بزرگی مانند کاهش مقاومت سازه، افزایش هزینه های تعمیر و نگهداری و حتی تهدید جان ساکنان را به همراه داشته باشد.
هدف این مقاله ارائه یک راهنمای جامع خرید تیرآهن است تا شما بتوانید از مرحله شناخت ابتدایی انواع تیرآهن تا انتخاب بهترین برند و سایز مناسب برای پروژه خود، مسیر روشنی پیش رو داشته باشید. در این راهنما تلاش کرده‌ایم همه نکات کلیدی، از معرفی استانداردها و کاربردها گرفته تا بررسی عوامل مؤثر بر قیمت و خرید مطمئن، را پوشش دهیم تا تصمیم گیری برای شما آسان‌تر باشد.
تیرآهن چیست؟
تیرآهن یکی از مهم ترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان سازی است که معمولاً با شکل ظاهری شبیه به حرف I یا H انگلیسی شناخته می‌شود. همین شکل خاص باعث می شود تیرآهن بتواند بارهای سنگین را در امتداد طولی خود تحمل کرده و نیروها را به ستون ها یا سایر اعضای سازه منتقل کند. به بیان ساده، تیرآهن همان عضو افقی در یک سازه است که وظیفه اصلی آن مقاومت در برابر بارهای خمشی و توزیع وزن سقف یا طبقات به ستون هاست.
برای درک بهتر جایگاه تیرآهن کافی است آن را با ستون و تیرچه مقایسه کنیم:
ستون یک عضو عمودی است که وظیفه انتقال بار کل سازه به فونداسیون را دارد.
تیرچه معمولاً کوچک تر و سبک تر از تیرآهن است و بیشتر در ساخت سقف‌های تیرچه بلوک یا دال‌ها به کار میرود.
اما تیرآهن به عنوان یک مقطع اصلی و باربر، حلقه اتصال این اجزا محسوب می شود و بدون آن اسکلت فولادی استحکام لازم را نخواهد داشت.
انواع تیرآهن
تیرآهن IPE
تیرآهن IPE رایج ترین نوع تیرآهن در ایران است که بال های آن ضخامت یکنواختی دارند. همین طراحی باعث شده در نقشه‌های مهندسی به‌عنوان یک استاندارد شناخته شود. شکل ظاهری این مقطع شبیه حرف I انگلیسی است و بیشتر برای بارهای متعارف در ساختمان های مسکونی و تجاری استفاده می‌شود.به عنوان نمونه در ساخت اسکلت فلزی آپارتمان های چند طبقه، بیشترین استفاده از تیرآهن IPE است. چون هم وزن مناسبی دارد و هم به راحتی در محاسبات مهندسی قابل پیش بینی است.
به گفته jahansanatnews.ir : در این استاندارد بال های تیرآهن ضخامت یکنواخت دارند و طول شاخه ۱۲ متر است .این تیرآهن در سایز های ۱۲ تا ۳۰ رایج است و پرکاربرد ترین نوع تیرآهن در ایران میباشد.بیشتر در ساخت ستون‌ها ، خرپاها و تیرهای ساده،ساختمان‌های مسکونی و تجاری پروژه‌های صنعتی و پل‌ها به کار میرود.
تیرآهن INP / IPN
تیرآهن INP که به آن IPN هم گفته می شود، بیشتر در استاندارد روسی و چین تولید می شود. ویژگی اصلی آن این است که ضخامت بال‌ها از داخل به سمت بیرون کاهش می یابد و همین موضوع باعث تفاوت در شکل ظاهری و مقاومت خمشی آن نسبت به IPE می‌شود.
امروزه استفاده از این نوع تیرآهن کمتر شده و معمولاً در پروژه‌های بازسازی یا سازه هایی که بر اساس نقشه های قدیمی طراحی شده‌اند، کاربرد دارد.
تیرآهن بال پهن HEA/HEB یا بال پهن
تیرآهن بال پهن یا H شکل، بال ایی ضخیم و پهن تر از تیرآهن IPE دارد. همین موضوع باعث می شود ظرفیت باربری بالاتری داشته باشد و در مواردی که نیاز به مقاومت بیشتر است انتخاب شود. این نوع تیرآهن در دو سری HEA (سبک) و HEB (سنگین) تولید می شود.
از کاربردهای مهم تیرآهن بال پهن می توان به استفاده در ستون‌ها، پل‌ها و سازه‌های مرتفع اشاره کرد. مثلاً در طراحی یک سوله صنعتی بزرگ یا پل عابر پیاده فلزی، تیرآهن H بهترین انتخاب برای تحمل بارهای سنگین و پایدارسازی سازه است.
تیرآهن لانه زنبوری یا شبکه
تیرآهن لانه زنبوری از برش و جوش مجدد تیرآهن معمولی ساخته می شود تا در جان آن سوراخ های شش ضلعی شبیه لانه زنبور ایجاد شود. این طراحی باعث افزایش ممان اینرسی و در نتیجه توانایی بیشتر در تحمل بار خمشی می شود، بدون اینکه وزن تیر به طور چشمگیری افزایش یابد.
از این نوع تیرآهن بیشتر در دهانه های بلند مانند سالن های ورزشی، کارگاه‌ها یا سوله ها استفاده می‌شود. به‌عنوان نمونه در ساخت سالن‌های اجتماعات یا نمایشگاه ها، تیرآهن لانه زنبوری کمک می کند هم دهانه وسیع پوشش داده شود و هم وزن سازه کنترل گردد.
مشخصات فنی تیرآهن‌ها
وقتی صحبت از تیرآهن می شود، فقط اسم آ ن مثل IPE یا HEB کافی نیست. بلکه هر تیرآهن دارای مجموعه ای از مشخصات فنی است که تعیین کننده مقاومت، وزن و میزان کاربرد آن در پروژه هستند. مهم ترین این ویژگی‌ها عبارت اند از:
- شماره یا سایز تیرآهن: سایز تیرآهن معمولاً بر اساس ارتفاع جان بخش عمودی حرف I) بر حسب میلی متر مشخص می شود. مثلاً وقتی گفته می‌شود IPE 180 یعنی ارتفاع جان تیرآهن ۱۸۰ میلی متر است.
- وزن نظری: هر سایز تیرآهن در جدول اشتال یک وزن استاندارد دارد. این وزن بر حسب کیلوگرم به ازای هر متر طول بیان می شود. برای مثال تیرآهن IPE 180 وزنی حدود ۲۱ کیلوگرم در هر متر دارد.
- عرض بال (Flange Width): فاصله دو لبه بیرونی بال تیرآهن است. هرچه عرض بال بیشتر باشد، تیرآهن مقاومت بیشتری در برابر نیروهای خمشی دارد.
- ضخامت جان (Web Thickness): بخش عمودی تیرآهن یا همان جان ضخامت مشخصی دارد که در میزان تحمل برش و فشار مؤثر است.
وزن تیرآهن در سایزهای مختلف
وزن تیرآهن یکی از مهم ترین معیارها در زمان خرید و محاسبه هزینه هاست. چون قیمت تیرآهن به صورت مستقیم بر اساس وزن هر شاخه محاسبه می شود. بنابراین شناخت وزن دقیق هر سایز تیرآهن، به شما کمک می کند تا هم در برآورد مالی پروژه دقت کنید و هم از کلاهبرداری یا اشتباه در خرید جلوگیری شود.
هر سایز تیرآهن وزن مخصوص خود را دارد که در جدول اشتال استاندارد درج شده است. وزن تیرآهن معمولاً بر حسب کیلوگرم در هر متر بیان می شود. وقتی گفته می شود وزن IPE 180 برابر ۲۱ کیلوگرم است، یعنی هر متر از آن ۲۱ کیلوگرم وزن دارد. بنابراین یک شاخه ۱۲ متری از این تیرآهن حدود ۲۵۲ کیلوگرم خواهد بود.
عوامل مؤثر بر قیمت تیرآهن
قیمت مواد اولیه و شمش آهن
مواد اولیه اصلی در تولید تیرآهن، شمش فولادی است. کیفیت و قیمت شمش به طور مستقیم روی بهای نهایی تیرآهن اثر می‌گذارد. هرچه خلوص شمش بیشتر و ناخالصی آن کمتر باشد، تیرآهن نهایی کیفیت بالاتری خواهد داشت اما طبیعتاً قیمت بالاتری هم خواهد داشت. تغییرات در قیمت سنگ آهن و قراضه آهنی به عنوان مواد اولیه ذوب نیز به‌سرعت روی بهای شمش اثرگذار است.
از آنجایی که بیشتر کارخانه‌ها شمش مورد نیاز خود را از بازار داخلی یا وارداتی تهیه می کنند، هرگونه نوسان در قیمت جهانی سنگ آهن یا تغییرات عرضه در بازار داخل، بلافاصله قیمت تیرآهن را تغییر می دهد. بنابراین بخش قابل توجهی از نوسانات بازار آهن به همین عامل بازمی گردد.
هزینه نورد و تولید
پس از تأمین شمش، فرآیند نورد گرم و تبدیل آن به تیرآهن اهمیت زیادی دارد. کیفیت تجهیزات تولیدی، مصرف انرژی، نیروی انسانی و فناوری خطوط نورد همگی در هزینه تمام شده مؤثر هستند. کارخانه هایی که از خطوط مدرن‌تر و بهینه تر استفاده می‌کنند، هزینه تولید را کاهش داده و تیرآهن استاندارد و یکنواخت تری عرضه می‌کنند.
در مقابل کارخانه‌های قدیمی یا کم تجهیزتر هزینه بیشتری در نگهداری و تولید دارند که این هزینه به مشتری منتقل می شود. علاوه بر این، کیفیت سطح و دقت ابعادی تیرآهن نیز از همین مرحله تعیین می‌شود.
وزن واقعی شاخه و طول شاخه (۶ متر، ۱۲ متر)
یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین قیمت تیرآهن، وزن واقعی هر شاخه است. در بازار، قیمت به صورت کیلوگرمی محاسبه می‌شود. بنابراین هرچه وزن شاخه بیشتر باشد، قیمت نهایی آن هم بالاتر خواهد رفت. برای مثال، یک شاخه ۱۲ متری تیرآهن IPE 180 بیش از دو برابر یک شاخه ۶ متری هزینه دارد.
البته باید توجه داشت که وزن واقعی تولید برخی کارخانه‌ها ممکن است با جدول اشتال اندکی تفاوت داشته باشد.
هزینه حمل و عوارض گمرکی/مالیاتی
پس از تولید تیرآهن، هزینه حمل ونقل بخش دیگری از قیمت نهایی را تشکیل می دهد. حمل تیرآهن به دلیل وزن بالا نیازمند کامیون‌های سنگین و تجهیزات بارگیری است که هزینه آن متناسب با مسافت و شرایط جاده متفاوت خواهد بود.
علاوه بر هزینه حمل داخلی، اگر تیرآهن وارداتی باشد یا شمش آن از کشورهای دیگر تهیه شود، عوارض گمرکی و مالیات نیز به هزینه‌ها اضافه خواهد شد.
حاشیه سود کارخانه، توزیع کننده و واسطه ها
قیمت نهایی تیرآهن علاوه بر هزینه تولید، شامل حاشیه سود تولید کننده هم می شود. کارخانه ها معمولاً درصدی سود روی محصولات خود لحاظ می کنند تا سرمای ه‌گذاری و هزینه هایشان جبران شود.
پس از کارخانه، توزیع کنندگان عمده و واسطه ها نیز هرکدام بخشی از سود خود را روی کالا اضافه می کنند. هرچه زنجیره توزیع طولانی‌تر باشد، اختلاف قیمت با نرخ درب کارخانه بیشتر می شود.
نوسانات بازار و نرخ ارز
یکی از عوامل پُرتأثیر در بازار ایران، نرخ ارز است. از آنجا که بسیاری از مواد اولیه و حتی تجهیزات خط تولید وابسته به واردات هستند، کوچک ترین تغییر در دلار یا یورو به سرعت بر قیمت تیرآهن اثر می گذارد.
همچنین جو روانی بازار در زمان افزایش یا کاهش نرخ ارز می تواند باعث افزایش تقاضا و رشد کاذب قیمت‌ها شود. به همین دلیل در دوره های بی ثباتی اقتصادی، پیش بینی قیمت تیرآهن بسیار دشوار می‌شود.
نرخ فولاد جهانی
قیمت تیرآهن داخلی همواره تحت تأثیر نرخ جهانی فولاد قرار دارد. چون حتی اگر مواد اولیه داخلی تأمین شود، بازار داخلی خود را با روندهای جهانی تنظیم می‌کند. برای مثال اگر قیمت فولاد در چین یا ترکیه افزایش یابد، به تدریج این تغییر به بازار ایران نیز منتقل خواهد شد.
از سوی دیگر، ایران بخشی از تیرآهن و شمش تولیدی خود را صادر می‌کند. بنابراین اگر نرخ جهانی فولاد افزایش پیدا کند، تولیدکنندگان تمایل بیشتری به صادرات دارند و همین موضوع باعث کمیاب شدن تیرآهن در داخل و افزایش قیمت آن می‌شود.
نرخ عرضه و تقاضا
در نهایت مانند هر کالای دیگری، عرضه و تقاضا نقش تعیین کننده‌ای در قیمت تیرآهن دارد. اگر پروژه‌های عمرانی و ساختمانی افزایش یابد، تقاضا بالا رفته و قیمت رشد می کند. برعکس، در زمان رکود ساخت وساز، تقاضا کاهش یافته و قیمت‌ها افت می کند.
این عامل گاهی مهم تر از همه عوامل دیگر است، چون حتی اگر هزینه تولید ثابت باشد، کمبود یا وفور تقاضا می تواند قیمت را به شدت تغییر دهد.
قیمت تیرآهن تمام سایزها
قیمت تیرآهن بر اساس سایز، وزن هر شاخه، کارخانه تولید کننده و نوسانات بازار آهن تعیین می شود. تیرآهن‌ها معمولاً در سایزهای ۱۲ تا ۳۰ تولید می شوند و هرکدام بسته به نوع سازه و میزان باربری کاربرد متفاوتی دارند. آگاهی از قیمت روز هر سایز، برای برآورد هزینه ساخت و خرید مقرون‌به صرفه ضروری است.
قیمت تیرآهن ۱۲
تیرآهن ۱۲ یکی از سبک ترین سایزهاست و معمولاً در پروژه‌های کوچک، سازه‌های سبک و تقویت تیرچه‌ها کاربرد دارد. این سایز به دلیل وزن پایین، قیمت کمتری نسبت به سایر سایزها دارد و در پروژه‌های مقرون‌به‌صرفه استفاده می‌شود.
قیمت تیرآهن ۱۴
تیرآهن ۱۴ پرمصرف ترین سایز در پروژه‌های ساختمانی متوسط است. این سایز به دلیل تعادل در وزن و استحکام، برای اسکلت بندی ساختمان‌های چند طبقه بسیار رایج است.
قیمت تیرآهن ۱۶
تیرآهن ۱۶ بیشتر در ساختمان های سنگین تر یا پروژه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. وزن بالاتر آن باعث افزایش هزینه می شود اما در عوض مقاومت و دوام بیشتری دارد.
قیمت تیرآهن ۱۸
تیرآهن ۱۸ برای پروژه‌های بزرگ تر، پل سازی و سازه های سنگین به کار میرود. قیمت آن به دلیل وزن بالاتر شاخه نسبت به سایزهای کوچک تر، بیشتر است.
قیمت تیرآهن ۲۰
این سایز در پروژه های بزرگ سازه ای و صنعتی کاربرد فراوان دارد. تیرآهن ۲۰ به دلیل استحکام بالا در ساخت سوله ها و ساختمان‌های مرتفع مورد استفاده قرار می گیرد.
به گفته آهن جم سپاهان : قیمت تیرآهن ۲۰ با توجه به سایز و کارخانه، امروز شنبه ۰۵ مهر ۱۴۰۴ به ازای هر کیلو از ۵۲۱۸۲ تا ۷۱۰۰۰ تومان بدون ارزش افزوده است. کم‌ترین قیمت تیرآهن ۲۰ مربوط به تیرآهن ۲۰ فایکو ، با قیمت ۵۲۱۸۲ تومان و بیشترین آن مربوط به تیرآهن ۲۰ لانه زنبوری با قیمت ۱۸۳۶۳۶۳۶ تومان بدون ارزش افزوده است.
قیمت تیرآهن ۲۲ تا ۳۰
سایزهای ۲۲ به بالا بیشتر در پروژه های خاص، سازه‌های سنگین، پل‌ها و کارهای عمرانی بزرگ استفاده می‌شوند. قیمت آنها نسبت به سایر سایزها بسیار بیشتر است اما دوام و استحکام بسیار بالایی را تضمین می کنند.
چطور قیمت روز تیرآهن را استعلام بگیریم؟
یکی از چالش‌های مهم خریداران تیرآهن، اطلاع از قیمت روز است. از آنجایی که بازار آهن آلات تحت تأثیر مستقیم نرخ ارز، قیمت جهانی فولاد و شرایط عرضه و تقاضا قرار دارد، نرخ تیرآهن ممکن است حتی در طول یک روز چند بار تغییر کند. بنابراین پیش از هر خرید، لازم است قیمت لحظه‌ای سایز مورد نظر خود را بررسی کنید.
برای این کار می توانید به وب سایت معتبر عرضه آهن آلات مانند آهن جم مراجعه کنید. این پلتفرم قیمت به روز تمامی سایزها از جمله قیمت تیرآهن ۱۲ ،قیمت تیرآهن ۱۴ ،قیمت تیرآهن ۲۰ تا قیمت تیرآهن ۳۰ و برند های تیرآهن از جمله قیمت تیرآهن ذوب آهن ،کرمانشاه ،بناب ،یزد و… را به صورت آنلاین منتشر می کند .
هنگام استعلام قیمت از فروشنده یا مراکز معتبر، حتماً اطلاعات زیر را دریافت کنید:
- سایز تیرآهن (مثل IPE 180 یا HEB 300)
- وزن نظری هر متر بر اساس جدول اشتال
- طول شاخه (۶ متری یا ۱۲ متری)
- گواهی کیفیت و استاندارد کارخانه
- تاریخ تحویل بار (به‌ویژه در سفارش‌های عمده)
- شرایط پرداخت (نقدی، اعتباری یا پیش‌پرداخت)
- هزینه حمل و تخلیه (از درب کارخانه یا انبار تا محل پروژه)
چک لیست بازرسی کیفیت هنگام تحویل
هنگام تحویل تیرآهن به پروژه، بازرسی دقیق کیفیت محصول اهمیت زیادی دارد. حتی اگر تیرآهن از برند معتبر خریداری شده باشد، بررسی موارد زیر به شما کمک می کند از انطباق محصول با مشخصات فنی و استاندارد ها مطمئن شوید:
وزن واقعی: هر شاخه تیرآهن باید مطابق با جدول وزن نظری تولید باشد. اختلاف قابل توجه وزن می تواند نشانه کاهش کیفیت یا خطای تولید باشد.
ابعاد و طول شاخه: ارتفاع جان، عرض بال و ضخامت باید با مشخصات سفارش مطابقت داشته باشند. طول شاخه نیز باید دقیقاً همان مقداری باشد که سفارش داده‌اید (معمولاً ۶ یا ۱۲ متر).
صاف بودن جان و بال‌ها: خمیدگی، تاب خوردگی یا پیچش در تیرآهن می‌تواند باعث کاهش مقاومت سازه شود و نیازمند رد یا تعویض باشد.
لب‌پریدگی و لبه‌های ناهموار : لبه‌های ناصاف یا لب پریدگی نشان دهنده ضعف در فرآیند نورد است و می تواند هنگام نصب مشکل ایجاد کند.
نکات انبارداری، حفاظت و نصب تیرآهن
تیرآهن محصولی سنگین و حساس است که نحوه نگهداری و نصب آن تأثیر مستقیم بر کیفیت و ایمنی سازه دارد. رعایت نکات انبارداری و ایمنی هنگام حمل و نصب، از خسارت‌های مالی و خطرات جانی جلوگیری می کند.
| روش خرید | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| خرید آنلاین | راحتی در خرید از هر مکان مقایسه قیمت‌ها به راحتی ارسال سریع بررسی نظرات مشتریان |
عدم امکان بررسی فیزیکی کیفیت میلگرد هزینه حمل ممکن است بالاتر باشد |
| خرید حضوری | امکان بررسی فیزیکی میلگرد مشاوره مستقیم با فروشنده امکان مذاکره قیمت |
زمان‌بر و نیاز به رفت و آمد ممکن است قیمت‌ها بالاتر از آنلاین باشد |
| خرید تلفنی | سرعت در انجام خرید امکان مشاوره تلفنی راحتی بیشتر از خرید حضوری |
عدم بررسی فیزیکی محصول ممکن است قیمت‌ها بالا باشد نیاز به اعتماد به فروشنده |
نحوه نگهداری تیرآهن
فضای سرپوشیده یا فضای باز : اگر امکان وجود انبار سرپوشیده وجود دارد تیرآهن‌ها بهتر است در محیط خشک و تهویه مناسب نگهداری شوند. در غیر این صورت، در فضای باز باید تیرها با کاور ضد آب یا برزنت پوشانده شوند تا از تماس مستقیم با باران و رطوبت جلوگیری شود و زنگ زدگی ایجاد نگردد.
چیدمان افقی یا عمودی: معمولاً تیرآهن ها به صورت افقی روی تکیه گاه‌های مقاوم قرار می گیرند و بین هر لایه فاصله کافی گذاشته می‌شود تا هوا جریان داشته باشد و وزن تیرها به صورت یکنواخت تقسیم شود. در صورت کمبود فضا، برخی تیرها به صورت عمودی انبار می شوند، اما باید مراقب پایداری آنها بود و از بند یا گیره ایمنی استفاده کرد.
حفاظت در برابر زنگ زدگی
استفاده از روغن یا پوشش محافظ روی سطح تیرآهن در زمان نگهداری طولانی مدت توصیه می‌شود.
بررسی دوره‌ای سطح تیرها و پاکسازی نقاطی که رطوبت باعث ایجاد لکه های زنگ شده است، از آسیب طولانی مدت جلوگیری می‌کند.
نکات ایمنی در بارگیری و نصب
همیشه از تجهیزات حمل مناسب مانند جرثقیل یا لیفتراک با ظرفیت کافی استفاده کنید و از تکان خوردن تیرها هنگام جابجایی جلوگیری کنید.
هنگام نصب، از تجهیزات حفاظت فردی شامل کلاه ایمنی، دستکش و کفش ایمنی استفاده شود.
تیرآهن‌های بال‌پ هن یا لانه زنبوری که طول و وزن زیادی دارند، باید با مهار و پشتیبانی مناسب نصب شوند تا از سقوط یا لغزش جلوگیری شود.
در هنگام قرار دادن تیرها روی ستون‌ها یا سازه، از گیره‌های موقت و بست‌های ایمنی استفاده کنید تا جابجایی ناخواسته و خطر سقوط کاهش یابد.
انتخاب تیرآهن بر اساس کاربرد
انتخاب مناسب تیرآهن نه تنها باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود، بلکه استحکام و ایمنی سازه را نیز تضمین می کند. بسته به نوع پروژه، ارتفاع دهانه، میزان بار وارده و شرایط محیطی، نوع تیرآهن پیشنهادی متفاوت است. در ادامه یک جدول راهنما برای انتخاب تیرآهن بر اساس کاربرد ارائه شده است:
| نوع پروژه | تیرآهن پیشنهادی | دلیل انتخاب و مزایا |
| ساختمان مسکونی | IPE (نازک‌بال) | وزن مناسب، نصب آسان، تحمل بار معمولی سقف و طبقات |
| سازه صنعتی سبک و متوسط | IPE یا INP | انعطاف در اندازه‌گیری، مناسب برای انبارها و کارگاه‌ها |
| پل‌های کوچک و متوسط | تیرآهن بال‌پهن HEB/HEA | تحمل بارهای خمشی بالا و استحکام بیشتر در دهانه‌های بلند |
| اسکلت فلزی بلند مرتبه | HEB یا بال‌پهن تقویت‌شده | مقاومت بالا در برابر نیروهای جانبی و بار ثقلی زیاد |
| سوله و سالن‌های دهانه بلند | تیرآهن لانه زنبوری | کاهش وزن تیر در دهانه‌های طولانی، مقاومت خمشی بالا، پوشش دهانه وسیع |