به گزارش باملین به نقل از صدا و سیما، برنامه بالاتر شبکه خبر با موضوع “به ارز مسافرتی یارانه تعلق بگیرد یانه؟ ” میزبان آقایان احمد جانجان کارشناس اقتصادی (مخالف) و بهزادی کارشناس و فعال صنعت گردشگری (موافق) بود.
مجری: به سفرهای نوروزی نزدیک میشویم. اگر همین الان بلیت داشته باشید بخواهید سفر انجام بدهید تقریبا معادل هزار یورو به شما تقدیم میشود با نرخ ارزی که مرکز مبادله تعیین میکند چیزی حدود ۴۲ هزار تومان، اما آن چه که گفته میشود در بازار آزاد عددش متفاوتتر است این اختلافی که وجود دارد باعث میشود که گفته شود رانتی دارد توزیع میشود که این اتفاق نباید بیفتد این موضوع را به مناظره میگذاریم.
سوال: موافقتتان با این که این یارانه تعلق بگیرد از کجا میآید و به چه دلیل؟
جانجان: کلمه یارانه را میگویید و اقتصاددانهای اقتصاد ایران تعیین کردند ما همان را داریم به مردم تحویل میدهم هیچ رانتی در این قضیه نمیبینم هرچی هست حق خود مردم است الان شما گفتید نرخ ارز آزاد، نرخ ارز آزاد را چه کسی دارد تعیین میکند؟ رانتخوارها، مگر این دولت و مملکت را رانتخوار دارد اداره میکند آن کسی که در این مملکت و این دولت را اداره میکند دولت سیزدهم یک خلایی در زندگی مردم است که نیاز به سفرهای خارجی بیشتر دارند امده یک تسهیلاتی داده ولی رانت نداده یارانه هم نداده، چون حتی خود مردم دادند شما آمدی ارز را به قیمت منطقی از جایی که باید بخری خریدی خب این کجایش میشود رانت کجایش میشود یارانه، یارانهای در این قضیه نمیبینیم هرچی بود یک سیستم کاملا درست و صحیح در این قضیه است و دارد کار درست انجام میشود به زعم خودم یارانهای نمیبینم که به مردم داریم میدهیم ما داریم به این قشر متوسطی که یک خرده شرایط شان سخت است برای سفرهای زیارتی یا سفرهای خیلی کوچک ارزشان را به قیمت منطقی به آنها داریم تحویل میدهیم.
بهزادی: بدون ویزا هم ارز داده میشود؟
جانجان: خیر.
بهزادی: پس جسارتا این که میگویید سفرهای زیارتی عراق یک نمونه اش است یعنی عملا میشود یک عذر بدتر از گناه یعنی تایلند یارانه ارز مسافرتی بیشتری از کربلا میگیرد نگویید این حرف را.
جانجان: نکتهای که وجود دارد این مباحثی که آقای بهزادی میگویند میشود عذر بدتر از گناه، چون عملا مثلا تایلند یارانه ارز مسافرتی بیشتری میگیرد از کربلا یعنی به تایلندیها کسانی که میخواهند تشریف ببرند تایلند عشق و حال از کربلا بیشتر یارانه میدهیم. این یک سیاست ارزی غلط است یعنی یک تصمیم غلط است و آقای بهزادی میگوید که این نرخ را اقتصاددانها گذاشته اند خیر همچنین چیزی اصلا وجود ندارد. این چیزی که شما میگویید عینا تحلیل ذی نفعانه است به نفع چیزی که به هر حال خودمان در آن ذی نفعیم وقتی که نکاتی را که شما مطرح میکنید به نمایندگی از آژانسهای مسافرتی این را میگویم خدمت تان لطفا پیگیر شوید بقیه ۸۵ میلیون ایرانی هم این یارانه را بگیرند به هر حال کسب و کارتان هم رونق بهتری خواهد داشت، چون کسی که توانایی سفر خارجی دارد و میتواند خارج از کشور برود و تعطیلات عیدش را به خارج از کشور میخواهد میرود چرا باید از جیب ۸۵ میلیون ایرانی یارانه بگیرد.
الان ارز در بازار حدود ۶۰ هزار تومان باشد به نرخ ۴۲ هزار تومان به عدهای ۱۸ هزار تومان یارانه بدهیم یعنی روی معادل هزار یورو که به دلار داده میشود حالا میگوییم هزار دلار این هزار دلار یعنی هزار تا ۱۸ هزار تومان یعنی ۱۸ میلیون تومان شما میتوانید بروید به استانبول بروید به آنکارا اصلا بروید به کشور ترکیه آن جا فکر میکنم کشورهای بدون ویزا ۵۰۰ دلار است یعنی ۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان به شما داده میشود قریب به ۹ میلیون تومان تور سفر به ترکیه یک چیزی حول و حوش دوازده سیزده میلیون تومان است از این دوازده تومان نه تومانش را فکر کنم مهمان بانک مرکزی و به میزبانی از آقای بهزادی و همکارانشان هستیم که به نظرم یک سیاست کاملا غلط است اگر قرار است که به سفرهای خارجی یارانه بدهیم به خیلی چیزهای دیگر هم یارانه بدهیم مثلا بیاییم یارانه گوشت را بیشتر را بکنیم یارانه مرغ را بیشتر بکنیم یارانه مثلا برنج بدهیم به عنوان نمونه که روی ۸۵ میلیون ایرانی اثر داشته باشد.
مشکلی که الان البته مشکلاتی که بانک مرکزی در این عرصه دارد متوجهم یعنی من معتقدم بانک مرکزی به واسطه فشاری که روی حواله درهم به آن وارد آمده دارد یک همچین کاری را در بازار نقد میکند در بازار اسکناس هرچند قاعده این است که سوالی که این جا داریم از جنس حواله درهم است ولی پاسخی که دارد به این سوال داده میشود از جنس اسکناس و دلار است به هر حال در ادامه خواهم گرفت فکر کنم این بحثی که با آقای بهزادی خواهیم داشت شاید در دور بعدی سریعا منتقل بشود به این که چرا این تصمیم گرفت شد و در ادامه آیا این سیاستها باعث میشود که نرخ ارز کاهش پیدا کند یا در سال آینده برایمان مشکلاتی را بوجود بیاورد.
بهزادی: این هزار دلار یا هزار یورو آقای جانجان به همه سفرهای هوایی و زمینی داده میشود.
سوال: فقط برای سفر هوایی است نه سفر زمینی، چون چون گفتید سفر زمینی و هوایی.
بهزادی: الان سوار زمینی هم دارند میدهند زمینی را ۵۰۰ دلار میدهد و هوایی ۱۰۰۰ دلار میدهد.
جانجان: کشورهای بدون ویزاست احتمالا؟
بهزادی: نه، الان هر سفری میگویید به عتبات عالیات نمیدهند چرا به عتبات عالیات هم حدود همان ۱۰۰۰ دلار را میدهند. شما وقتی که کارت پروازتان را میگیرد چک پاس میشود در سالن ترانزیت میروید در فرودگاه حضرت امام (ره) ترمینال سلام باجهها و دستگاههایای تی امی است، من دیروز هم آن جا بودم ترددم در آن جا زیاد است هزار دلار به هر زائر.
سوال: بحث مان مقصد نیست بحث دادن است.
بهزادی: دارد میدهد حق مسافر ادا میشود. به نظرم حق مسافر حق ایرانی است ۸۵ میلیون نفر ایرانی میتوانند سفر بروند دولت نگفته که به فرد خاص بدهید.
جانجان: ۸۵ میلیون نفر میتوانند به سفر بروند؟
بهزادی: اگر بخواهند.
جانجان: اگر بخواهند یعنی شما انگار متوجه نیستید بعضیها خیلی دوست دارند گوشت بخورند ولی ندارند بخورند اگر بخواهند میتوانند بخورند؟
بهزادی: اول این که متصدی تامین گوشت نیستم برای گوشت هم نیامدم جواب بدهم ولی مطمئنم ۸۵ میلیون ایرانی اگر بخواهند و شرایطش را داشته باشند میتوانند سفر بروند حالا آمدیم به سهولتهایی در سفر برای اینها ایجاد کردیم قبل از صحبتم گفتم خدمت تان شما چرا فقط ارز را میبینید آن تسهیلاتی که بین کشورها دارد ایجاد میشود مثلا همین لغو روادیدی که با کشورهای دوست و همسایه داریم .
سوال: این اصلا خارج از موضوع است که میگویید
بهزادی: چرا ما آمدیم لغو روادید شدیم، چون هزینههایی به ایرانیها متحمل میشد برای هزینه صدور ویزا.
سوال: بحثمان از این جهت ارز مسافرتی است که اختلاف قیمت دارد رواید که الان یارانهای دریافت نمیکند.
بهزادی: دولت سیزدهم آمده تسهیل کرده سفر را برای مردم یکی از تسهیلات سفری که شما راحت میتوانی ارز را بخری راحت میتوانی از حمل و نقل هوایی، زمینی، دریایی بتوانی راحت استفاده کنی.
جانجان: این تسهیل به چه قیمت است به قیمت این که بعدا دست مان خالی شود و بعدش نرخ ارز رشد پیدا کند؟
بهزادی: نرخ ارز از نظرم نرخی است که ۴۳ هزار تومان دارد دست مردم میرسد.
جانجان: شما صحبتهایی دارید مطرح میکنید اصلا به لحاظ منطقی مشکل دارد گیریم هزار دلار به همه مسافران داده میشود خب
بهزادی: که حق شان است.
جانجان: حق شان است یا نیست بعدا مشخص میشود قاعدتا. معادل در واقع معادل هزار یورو که بیشتر میشود در واقع. ببینید آن هزار تایی که داده میشود یک مشکلی که این وسط برای من وجود دارد و ایشان میگویند که ایرادی ندارد و اینها این است که به چه قیمتی این ارز داده میشود اگر کسی بیشتر از هزار دلار بخواهد خرج کند به چه نرخی میچرخد ۴۲ هزار تومان میخرد پس نفرمایید این نرخ واقعی این فلان نرخ واقعی آن است که الان شما میروید در داخل بازار بابتش پول میدهید نرخ واقعی این است که شما یک خودرویی را میخواهی بخری در بازار ۷۰۰ میلیون تومان است ولی جای دیگر دارند میدهند ۴۰۰ میلیون تومان به خودروساز اگر شما نیاز داشته باشی بخواهی تهیه کنی باید ۷۰۰ تومان را پرداخت کنی نرخ واقعی آن است که اگر شما معادل هزار یورو دلار به شما پرداخت شود خب یا اصلا هزار یورو به شما پرداخت شود باید بتوانید بروید داخل بازار مثلا بگویید میخواهم ۵ هزار یورو هم آن جا خرج کنم ۵ هزار تای دیگر هم بخرید پس این یعنی رانت معتقدم که این به نفع صنف تان است به نفع تان است بحثی هم روی این ندارم دارم این سیاست غلط را نقد میکنم.
طبعا این وسط رونق کسب و کارتان رخ خواهد داد و شما هم باید دفاع کنید به خاطر منافع تان ولی بحثم این است که آن منفعت بزرگتر یعنی چی اگر این شکلی باشد هر کسی بیاید در راستای منافع خودش یک رانتی را ایجاد کند بعد بگوید حق مردم است نمیشود این طوری حق مردم را این طوری جا بیندازیم که بخش عمده نفعش به شکل کاملا ذی نفعانه به ما برمی گردد و بگوییم همه مردم میتوانند بروند کجا همه مردم میتوانند سفر خارجی داشته باشند.
بهزادی: دوباره میگویید رانت چه رانتی حق به حق یک ایرانی را میگویید رانت سهمش است سهم از مالیاتی که دارد میدهد سهمش از نفت است.
جانجان: این رانت است. هزار یورو یا هزار دلار اصلا فرقی نمیکند یعنی این که امروز چهار روز شما بروید ترکیه سفر خارج از کشور ۱۲ تا ۱۳ میلیون تومان است گیریم که ۵ میلیون تومان هم آن جا خرج خورد و خوراک تان میشود ۱۸ میلیون تومان این ۱۸ میلیون تومان برابر است با اختلاف نرخی که بین این رانت و نرخ بازار آزاد وجود دارد یعنی ملت شریف ایران اگر تا الان تجربه نکردید سفر خارجی را به شما یک عدهای هدیه داده اند این را واقعا تشریف ببرید و از این رانتی که به شما دادند استفاده کنید چرا، چون ۱۸ میلیون تومان کل هزینه اش است و این ۱۸ میلیون تومان میشود چقدر با نرخ آزاد میگیریم هزار تا ۶۰ هزار تومان میشود ۶۰ میلیون تومان این وسط هزار تا ۴۲ هزار تومان میشود ۴۲ میلیون تومان.
بهزادی: پس این را بگویید چطور الان دو هزار یورو به هر ایرانی میدهند.
جانجان: ضمن این که بگویم سفر چطور رایگان میافتد
بهزادی: البته رایگان نمیافتد شما کجا رفتید
جانجان: چرا رایگان میافتد.
بهزادی: این هزار دلاری که دارند میدهند پول هتل است پول ترانسفر است هزار دلار پول زیادی نیست شما با این پول میتوانید اروپا بروید؟
جانجان: همه اش میشود دیگه، نه من که نگفتم اروپا.
بهزادی: در حد عتبات عالیات
جانجان: موافق این نیستم که فقط صرفا بگوییم عتبات عالیات صرفا خواستم تناقض را به شما بگویم. ببینید چهار روز استانبول ۱۲ میلیون تومان ۶ میلیون تومان هم آن جا خرج تان شود میشود ۱۸ میلیون تومان.
بهزادی: ۱۲ میلیون تومان پول بلیتش است.
جانجان: تور دارد میبرد.
بهزادی: در یک شرایط خاصی
جانجان: همین الان سرچ میکنیم ۱۲ میلیون تومان چهار روز استانبول با هتلینگ
بهزادی: آن هم خودکشی همکاران بنده در صنعتی که دارند تور ۱۲ میلیون دارند میدهند.
جانجان: یعنی باوجود خودکشی همکاران شما
بهزادی: در صورتی که این تور با ارز ۴۲ هزار تومانی ارز دولت که بنده و شما باید قبول داشته باشیم
جانجان: نه من قبول ندارم من مخالف هرگونه رانت در کشورم هرگونه سیاست رانتی.
بهزادی: چرا مخالفید. شما اگر این ارز از صرافی برسد آن موقع است که سلطانها ایجاد نمیشوند.
جانجان: نه اصلاً ربطی ندارد.
بهزادی: سلطان سکه، ارز، ماشین زمانی است که من راحت بتوانم بروم از صرافی بخرم.
جانجان: ساز و کارهای ایجاد رانت میتواند سلطان به وجود بیاورد. ما در هیچ کجای دنیا این طور ایجاد سلطان نمیشود.
بهزادی: خدا را شکر که ما رانتی نداریم. در این هزار یورو من مطمئنم…
جانجان: داریم. من از شما یک سؤال بپرسم.
بهزادی: من یک سؤال دیگر بپرسم؛ ما دو هزار دلار داریم به هر فرد میدهیم، آن میشود ۳۶ میلیون تومان، قشنگ در خانه اش نشسته.
جانجان: غلط است باید به نرخ آزاد بدهد.
بهزادی: آقا حقش است.
جانجان: چه کسی گفته حقش است؟
بهزادی: پول نفتش است.
جانجان: یعنی چه پول نفتش است؟ چرا پول نفت را یک طور دیگر نمیدهید به ملت ایران.
بهزادی: همه طور ما داریم….
جانجان: کجا دارید میدهید.
بهزادی: شما ماشین یارانه میگیرد، گوشت یارانه میگیرد.
جانجان: کجا؟ دقیقاً مشخص کنید.
بهزادی: با چه ارزی الان دارید.
جانجان: نرخ بازار آزاد. ببینید الان همین را عرض میکنم، شما میگویید همکاران من دارند خودکشی میکنند، با وجود خودکشی همکاران شما؛ تور چهار روزه به استانبول با هتل، ترانسفر فرودگاهی، با بلیت رفت و برگشت هواپیما میشود چقدر؟ ۱۲ میلیون، ایها الناس ۱۲ میلیون در ترکیه تشریف ببرید، پنج تا شش میلیون هم آن جا خورد و خوراکتان میشود ۱۸ میلیون، ۱۸ میلیون میشود چقدر؟ میشود، در واقع ۴۲ میلیون تومانش میماند، برگردید از ترکیه آن ارزی که برای شما باقی مانده برای شما بفروشید، مفتی رفتید یک کشور خارجی، آمدید.
بهزادی: اصلاً این طور نیست.
جانجان: ناهار رایگان در اقتصاد نداریم آقای بهزادی.
بهزادی: ما نمیدانیم شما با حق مردم مشکل دارید…
جانجان: مشکل نیست، من مخالفم که دولت بیاید بنزین مفت بدهد به هواپیما….
بهزادی: مگر هم صنفهای بنده عرضه کردند ۶۰ هزار تومان؟
جانجان: سیاستهای این گونه باعث میشود که ارز شود ۶۰ هزار تومان، بعد هر ذینفعی میآید این کار را میکند.
بهزادی: الان ارز را مستقیم دست هر ایرانی میدهیم، آن موقع ارز را باید بدهی دست یک گردن کلفت برود در بازار در چهارراه استانبول…
جانجان: فرقی نمیکند، شما به یک گردن کلفت یک میلیارد دلار بده یا شما به ۱۰۰ هزار نفر یک میلیارد دلار بده.
بهزادی: حقشان است.
جانجان: حق را شما مشخص نمیکنید، حق را قانون مشخص میکند.
بهزادی: مردم مالیات میدهند.
جانجان: اینها سیاست های…، نفرمایید مالیات، چون من خود مالیاتی بودم. وقتی میگویید مردم مالیاتی بودند، باید بدانید که مالیات در کجا هزینه میشود؟ مالیات منفعت عمومی دارد، مالیات از محل درآمدهای دولت باید خرج منافع عمومی کند، یعنی خیر جمعی، نه این که چند نفر، ما چقدر ظرفیت داریم سفر خارجی در همین یک ماه آینده؟ چقدر ظرفیت سفر خارجی داریم؟
بهزادی: الان آمار دقیقی ندارم ولی میدانم که ۵۰۰ هزار نفر میشود در کل کشور.
جانجان: ما هم فکر میکنیم این است، ۵۰۰ هزار نفر میتوانند این رانت را بگیرند. به این عزیزانی که تشریف میبرند ترکیه، تایلند؛ عشق و حال عرض میکنم که به نیت، عتبات هم اگر تشریف بردید، لطفاً آن جا پای ضریح ائمه؛ دعاگوی ما باشید، اگر عشق و حال کردید، جای ما هم خالی نگذارید، به نیت ما هم باشید.
بهزادی: یک بار دیگر یک حرف تکراری خود را تکرار کنم؛ ما هیچ رانتی به هیچ کس نمیدهیم، ما داریم تسهیل میکنیم سفر را، شما ببینید سفر بالأخره زیرساختهایی میخواهد، ما داریم زیرساختهای مردم برای آنها ایجاد میکنیم.
جانجان: شما ایجاد نمیکنید، دولت سیزدهم ایجاد کرده است.
بهزادی: دولت سیزدهم دیده ۵۰۰ دلار کفاف نمیدهد.
جانجان: آژانسهای مسافرتی دولت نیستند، مال شماست.
بهزادی: دولت به ما چنین اجازهای میدهد، قانون گذار چنین اجازهای میدهد. ۵۰۰ دلار خیلی کم بوده، شما با ۵۰۰ دلار کاری نمیتوانی در یک سفر کنی، یک خرید و تفریح کوچک خیلی کم بوده، دولت دیده مردم مجبورند دوباره برای تأمین بقیه سفر بروند جاهایی مثل چهارراه استانبول که گیر دلالها بیفتند، دهها مورد ما دیدیم که دلار تقلبی به مسافر دادند.
جانجان: چند نفر هستند اینهایی که شما ادعا میکنید، مگر چند نفر هستند؟ ۵۰۰ دلار میشود ۳۰ میلیون، مومن به خدا ملت حقوق شان هشت نه میلیون تومان است.
بهزادی: ما اصلاً میگوییم ۲۰ میلیون میشود، آخر شما چرا مدام تبلیغ میکنی برای چهارراه استانبولی ها؟
جانجان: کجا تبلیغ کردم برای چهارراه استانبولی ها؟
بهزادی: میگوید الان دلار را ۶۰ تومان تثبیت کردید.
جانجان: اتفاقا الان به نفع شماست. در حوزه ارز کسی نیستم که الان سرم را انداخته باشم بیام این استودیو تجربه دارم اینو نفرمایید فکر میکنید نمیدانیم اجاره کارت ملی یعنی چی فکر کردید نمیدانیم آن ور گیت رفتن و کنسل کردن یعنی چی نه عزیز من وقتی شما دلت برای چند نفری میسوزه که دلار تقلبی به آنها دادند که میتوانست برود صرافی آن که میرود دلار تقلبی میگیرد از دست یک دلار حقش است آن میتواند برود صرافی از صرافی خرید بکند ولی اسم و رسمش بماند مالیات بدهد دیدید وقتی میگویید مالیات مردم حق شان است این مالیات همین جاست که خدمت تان میگویم هر کس بازار سیاه میرود هر کاری میکند باید پی آن را به تن خود بمالد پس اینی که دارد به نفع آنها دلسوزی میکند شمایید نه من.
بهزادی: من اگر بخواهم بروم سفر خارجی ۵ هزار دلار نیاز داشته باشم برم صرافی صرافی به من میفروشد صرافی مجاز نمیفروشد اصلا نمیفروشد.
جانجان: میفروشد.
بهزادی:چون ما سرفصلش شما میگویید ارز کار کردم.
جانجان: برای سفر میدانید مشکلات همین است میدانید چرا نمیشود میگویید با سرفصل سفر، چون هفت تا نرخ ارز داریم یک عدهای
بهزادی: آن وظیفه من نیست.
جانجان: یک عدهای مثل شما میگویید ما هم ۲۸ هزار و ۵۰۰ بگیریم برای گوشت آنها هم میخواهند گوشت را برای ملت تسهیل کنند یک عدهای باز ۲۸ هزار و ۵۰۰ میگرفتند برای موبایل میگرفتند یک عده ارز ترجیحی میگرفتند برای موبایل ولی وقتی شما میرفتید موبایل تان را میخریدید با نرخ پنجاه شصت هزار تومان با شما حساب میشد هیچ کسی هم نبود پیگیری کند.
بهزادی: آن جا میشود رانت
جانجان: این هم رانت است
بهزادی: ببینید حق مردم است
جانجان: حق مردم یعنی چی مسکن هم حق مردم است اولین حق اساسی مردم در قانون اساسی است چرا مسکن را نمیگویید شما
بهزادی: من که نیامدم برای مسکن این جا دفاع کنم آمدم از حق صنفی خودم دفاع کنم از مردمی که میخواهند بروند سفر
جانجان: یک زمانی فکر نکنید من با رونق کسب و کارتان مخالفم اصلا من بحثم این است که میگویم این سیاست ارزی این قدر غلط است حالا نفعش به یک عدهای مرسد ولی باید در تعادل اینها شکل بگیرد وقتی همه چیز متعادل شد مردم بعد از یک برههای که سفر خارجی شان خیلی کم شده آرام آرام برمی گرده یک مومنت است برمی گردد به یک میانگین و دوباره سفرهای خارجی دوباره بیشتر میشود تعدادش شما هم دچار رونق میشوید.
بهزادی: مالیات خوب به دولت میدهیم کسب و کارمان رونق پیدا میکند اشتغال مان بیشتر میشود.
جانجان: به خاطر یک برهه به خاطر یک تصمیم ببینید هر وقت به خاطر یک تصمیم منافعی قضاوت نمیکنیم هر وقت به خاطر یک تصمیم یک منافعی را به شکلی یکباره به طیفی منتقل کردند همه باید مخالفش باشند این که مثلا من تشخیص بدهم فلان تصمیم را بگیرم بعد به اسم مردم به کام یک عده دیگر باشد این غلط است.
بهزادی: الان این هزار دلار به اسم مردم و به کام ۸۵ میلیون ایرانی که بخواهد برود سفر.
جانجان: نه
بهزادی: شما چرا این را میگویید
جانجان: این به کام شما و آژانسهای مسافرتی است نوش جان تان غیرقانونی نیست یک رانت قانونی را دارند به شما میدهند ولی ۸۵ میلیون ایرانی که شما میگویید حداقل ۱۰ میلیون نفرش لنگ غذایش است
بهزادی: این صحبت شما برای من هضمش سخت است یعنی ۱۰ میلیون ایرانی شب شام نمیخورند
جانجان: من نگفتم شب شام ناهار صبحانه گفتم یعنی لنگ بله خیلیها وجود دارند که واقعا چند ماه چند ماه نمیتوانند گوشت بخورند و این چیز غلطی است.
سوال: گفتید که رانت نیست میشود یک مقدار تبیینش کنید؟
بهزادی: من رانت نمیبینم این قضیه را اگر این رانت است چطور برای هر چیزی که همین موبایلی که ایشان فرمودند خب بالاخره ما داریم یک ارز منطقی ارز دولت ارزی که واقعا اقتصاددانهای ایران دارند قیمتش را مشخص میکنند داریم میدهیم به آن کسی که دارد موبایل را وارد میکند تلفن همراه را دست مردم میدهم حالا یک نفر آن وسط دارد بیشتر دارد سود میکند آن بالاخره نهادهای نظارتی باید آن جا خِر آن طرف را بگیرند که مثلا آقا شما این گوشی سامسونگ را این قدر خریدی با این ارز.
جانجان: برای ۸۵ میلیون ایرانی ۸۵ میلیون ناظر هم استخدام میکنیم
بهزادی: نه ۸۵ میلیون ناظر نمیخواهد دستگاه نظارتی باید کارشان را درست انجام بدهند.
جانجان: چند تا کارمند دستگاه نظارتی دارد؟
بهزادی: یکی از کارهای درست دولت سیزدهم دادن ارز به جای این که دولتهای قبل همین جور ارزپاشی میکردند میدادند به ایکس و وای و زد میگفتند شما برید در بازار بفروشید و این قدرش برای خودتان و این قدرش را بدهید دست مردم یک بار شده یک جایی را دارند درست میکنند.
جانجان: حرف شما غلط است سال قبل هم همین طور بوده
بهزادی: سال قبل ۵۰۰ دلار بوده
جانجان: همین نرخ بوده، حالا شده ۱۰۰۰ دلار آره رانته دو برابر شده پس نفرمایید برای اولین بار سال گذشته ۵۰۰ دلار
بهزادی: شما چرا از اول میگویید رانت حق مردم است آن کسی که نمیخواهد سفر برود با کسی که میخواهد سفر برود.
جانجان: شما چرا تلاش نمیکنید ۵ هزار دلار بشه این حقه
بهزادی: حق شان است بوده کمش کردند
جانجان: چرا نمیگید ۵ هزار دلار چرا نمیگید ۱۰ هزار دلار
بهزادی: یک سوال دیگر چرا اصلا دلار ۶۰ هزار تومان است دلار ۴۲ هزار تومان چرا نباشد چرا روی آن تاکید نمیکنید.
جانجان: ما بحث مان این است که چرا براساس چه محاسباتی گفتید ۴۲
بهزادی: بانک مرکزی دارد میگوید
جانجان: بانک مرکزی ۲۸ و ۵۰۰ هم گفته چرا نمیگویید ۲۸ و ۵۰۰
بهزادی: من تابع مقررات جمهوری اسلامیم.
جانجان: بانک مرکزی ۲۸ و ۵۰۰ هم گفته چرا نمیگویید ۲۸ و ۵۰۰ الان در سایتش ۴ و ۲۰۰ است چرا نمیگویید ۴ و ۲۰۰
بهزادی: بالاخره اقتصاددان بالاخره وزارت اقتصاد و دارایی بالاخره مرکز پژوهشهای مجلس آمده تقسیم بندی کرده.
جانجان: نه، همچنین چیزی وجود ندارد
بهزادی: چرا آقای جانجان پس کیلویی آمدند گفتند ۴۴ تومان شما ۲۸ تومان
جانجان: همان اندازهای که ۴ و ۲۰۰ کیلویی بود ۲۸ و ۵۰۰ هم کیلوییه شما دیدید تا الان محاسبات ۲۸ و ۵۰۰ را منتشر کند
بهزادی: شما چطور میخواهید ثابت کنید که الان مثلا ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومان نرخ واقعی ارز در ایران ۴ هزار و ۲۰۰ تومان نیست.
جانجان: نرخ واقعی نان در ایران چقدر است نرخ واقعی برنج در ایران چقدر است
بهزادی: آن تورم را چه جوری رفتید بالا؟
جانجان: دارید در مورد نرخ واقعی صحبت میکنید. تورم بحث دیگری است موضوع بحث من و شما نیست فکر میکنم ولی ببینید شما دارید یک چیزی را تشویق میکنید از قضا به ضرر است یعنی مصرف اسکناس را زیاد میکند در حالی که مشکلی که داریم مشکل حواله است حالا شما دارید طرفی را که اصلا نخواسته تقاضایی نداشته نمیخواسته برود به مسافرت داری تحریک میکنی برود مسافرت آن هم از نوع خارجی.
بهزادی: اشکالش چیست قرار نیست که ۸۵ میلیون ایرانی فقط ایران را بگردند.
جانجان: اشکالش این است که وقتی امارات از فهرست خاکستری افای تی اف دارد خروج پیدا میکند و خارج میشود یعنی یک سری تعهدات به شما داده یعنی شما یک سری تغییرات به شدت بنیادین در بحث چه حواله درهم و چه درهم کش برایتان بوجود آمده اشکالش این است که در آینده شما با سوالات جدیدتری مواجه خواهید شد که آن موقع من نوعی که میگویید ناظر بیاید خِر بگیرد میآیم خِر کسانی که باعث شدند این اتفاقات بوجود بیاید بگیرند که بگویند آقا این منابعی که شما این شکلی هدر دادید و منافعش را سرریز کردید به جیب یک عده محدوده چه آن کسانی که ۵۰۰ هزار نفری که میخواهند به سفر خارجی برود چه این چند ده آژانس مسافرتی که در واقع آنها را میخواهند ببرند سفر خارجی بعد آن لحظه بیایم خِر اینها را بگیریم و بعد با شما هم قاعدتا نباید کاری داشته باشیم، چون شما مجری که نیستید شما یک ذی نفعِ این وسط هستید من اصلا با شما و طیف شما کاری ندارم میگویم این سیاست غلطی است در حالی که مشکلی که ما پیدا کردیم از جنس حواله درهم است پس اگر قرار است نرخ کاهش پیدا بکند یا کنترل بشود با به ثبات و آرامش برسد پاسخ به این سوال از جنس خود سوال باید باشد نه این که مثلا فکر بکنیم که در حواله یک مشکلی بوجود آمده انگار ماشین مان راه نمیرود ماشین ما راه نمیرود هرچی گاز بدهیم بیشتر راه نمیرود بعد مثلا فکر کنید بنزین نزدید در حالی که باک بنزین مان پر است.شاید شما یک مشکل دیگری در سوخت رسانی نه، در قسمت برق و جرقه زنی داشته باشید شاید یک مشکلی در آن استوپر موتور داشته باشید. ببینید این وسط این منافعی که دارد منتقل میشود باید از آن دفاع کنید من انتظار این را ندارم که دفاع نکنید.
بهزادی: من دارم از منافع ایرانیها دفاع میکنم حقشان است حقشان را دارید بهش میدهید.
جانجان: فکر میکنم ایرانیانی که دارند این برنامه را میبینند متوجه میشوند که من دارم از منافعشان دفاع میکنم یا شما.
بهزادی: شما میگویید که من ارز را دارم میدهم به مسافر به جای اینکه حواله کنم به آن هتلی که در امارات است مثلاً در عمان است ارز را میدهم دست خودش و میگویم خودت برو آنجا هتلت را تسویه کن این شکلی دارید میگویید دیگر شما که بحث حواله را میکنید.
جانجان: نه اصلاً این یک موضوع دیگری است.
سوال: اصلاً راجع به حواله نیست بحث انتقال پول را صحبت میکنیم؟
بهزادی: بله پس چرا شما آن ۲۰۰۰ یورو را نمیگویید آقای جانجان، شما فقط سیبلتان شده این هزار دلار شما به هر ایرانی به ۸۵ میلیون ایرانی ۸۰ میلیون ایرانی هر نفر ۲۰۰۰ دلار یا ۲۰۰۰ یورو قیمت همین ۴۲ هزار تومان دارند میدهند خوب شما چرا درباره آن صحبت نمیکنید حالایک نقطهای آمدهاند یک کاری را درست کردهاند.
جانجان: درست از نظر کی؟
بهزادی: از نظر آن کسی که میخواهد برود سفر، سفر نیاز ما است.
جانجان: بله، بله واقعاً نیاز است من هم میخواهم بروم سفر من هم استقبال میکنم از اینکه دولت بیاید دلار هزار تومانی بدهد.
بهزادی: گردشگری سفر که میدانید چیست، پزشکی نه گردشگری سلامت یعنی اینکه شما میتوانی بروی در جایی استفاده کنی ریلکس کنی و برگردی به کشورت و دوباره شروع کنی به کار کردن حالا میتواند در کشور خودمان باشد یا خارج از کشور خودمان باشد این ۱۰۰۰ دلار یا این ۱۰۰۰ یورویی که ما داریم میدهیم به مسافر یا زائر برای خرج روزمرهاش است شما یک هفته سفر بخواهی بروی پول هتل را بدهی پول تاکسی را بدهی.
جانجان: عرض کردم هتل و اینها ۱۲ تومن استانبول شما بیشتر از این نیاز دارید.
بهزادی: آقای جانجان یک تور ارزان من نمیدانم کجای استانبول است شما فقط بلیط هواپیما را باید ۱۲ میلیون تومان است حالا یک پروازی خالی بوده.
جانجان: نفرمایید این را مردم عزیزمان همین الان در سایتها سرچ بکنند تور ۴ روزه یا سه روزه یا ۵ روزه استانبول حالا بستگی دارد چه هتلی هم بروید ببینید چقدر است اگر دیدید به صرفه است من به شما توصیه میکنم ۱۸ میلیون تومانی را که این وسط رانت به وجود میآید تشریف ببرید یک کشوری مثل تاجیکستان خیلی هم جای خوبی است اصلاً تشریف ببرید کشورهایی که زبان فارسی هم صحبت میکنند و ۱۸ تومن هم بهتون یارانه میدهد دولت و از آن طرف هم به نفع یک طیفی است.
بهزادی: آقای جانجان پس من هم بگویم مردم ایران بروید ۲۰۰۰ یورو را از صرافی بگیرید آن موقع میشود ۳۶ میلیون تومان آن چیزی که من میگویم بیشتر به نفعتان است خب آقای جانجان فرقی ندارد آن کسی که دارد هزار یورو را میگیرد حالا از نظر شما، نظر من نیست ۱۰۰ درصد هم مخالف هستم هزار دلار از آن رانتی که شما میگیرد دست کشیده، چون میتواند سفر را نرود و برود با کارت ملی ثبت نام کند.
جانجان: شما دارید با دلسوزی برای کسی میکنید که اگر میخواهد برود سفر انگلیس و فرانسه و آلمان و هر جای دیگر اصلاً آن عددها برایش پولی نیست، چرا برای کسی که اصلاً این پولها اصلاً برایش پولی نیست داری دلسوزی میکنید.
بهزادی: من دارم برای قشر متوسط را میگویم.
جانجان: کدام قشر متوسط مگر مانده؟
بهزادی: آن کسی که میخواهد برود وقتی یک تور انگلیس میشود ۷۰۰۰ یورو ۸۰۰۰ یورو که لنگ ما به تفاوت ۱۰۰۰ یورو ما نیست.
جانجان: چرا آن ۲۰۰۰ یورو رو با آن نرخ بهش میدهید آن کسی که لنگش نیست.
بهزادی: هزار تا.
جانجان: شما میگویید ۲۰۰۰ تا.
بهزادی: ۲۰۰۰ تا هر ایرانی میتواند با کارت ملی برود ثبت نام بکند ارز بگیرد.
جانجان: تمام شد من هم بحثم همین است چرا چرا باید اینطور باشد؟
بهزادی: من که قانونگذار نیستم.
جانجان: به نفع شماست معلومه که شما باید دفاع کنید.
بهزادی: آن کسی که رفته ارز را گرفته و برده در خانهاش قایم کرده به من ربطی دارد.
سوال: بحث ما در مورد ارز کارت ملی نیست ما فعلاً در مورد ارز مسافرتیها داریم صحبت میکنیم آقای جانجان بحثشان این است که هر دو اشکال دارد به خاطر ما به تفاوتی که ایجاد میکند شما میگویید این تسهیل گردشگری میتواند باشد؟
بهزادی: من میگویم به جای اینکه آن ارز را به مردم ندهیم بیاییم ارز ۶۰ تومنی را بکنیم ۴۲ تومان جانجان:مگر میشود؟
جانجان: چطوری این کار را بکنیم؟
بهزادی: اقتصاددانها بالاخره باید این کار را بکنند کار من که نیست کار من آژانس هواپیمایی که نیست جانجان: ما وقتی که از عرضه و تقاضا صحبت میکنیم همانطور که شما هم میفرمایید کارتان آژانس مسافرتی است و میگویید نمیدونم اقتصاددانها هم میگویند نمیشود ۴۲ هزار تومان اگر میشد بهزادی چرا نمیشود.
جانجان: به دلایل متعدد که شما الان در واقع تراز تجاری ما وضعیتش به چه شکل است من نمیخواهم اینجا در واقع چطور بگویم محرک بزنم برای بازار ارز، چون معتقد هستم که انتظارات در بازار ارز خیلی خیلی مهم است.
سوال:راه حل شما و ساز کارتان چیست، چون با توجه به اینکه آقای بهزادی دارند اشاره میکنند ما نیاز داریم به اینکه گردشگری را توسعه بدهیم و رونق سفرها را داشته باشیم و توضیحاتی که اشاره کردند شما ساز و کاری که دارید از آن دفاع میکنید چیست اگر مثلاً بخواهد حالا اتفاقی بیفتد؟
جانجان: ببینید اینها بهانه است که در واقع آقای بهزادی میفرمایند اگر ما بحثمان از گردشگری سلامت به مدل پیشنهادی آقای بهزادی است میگویم که چرا سفرهای داخلی به کیش به قشم به سواحل چابهار مکران و اینها توسعه پیدا نکند باعث پیشرفت و تقویت صنایع گردشگری خودمان هم میشود از طرف دیگر معتقدم که دادن هرگونه رانت به هر بخشی از اقتصاد غلط است شما با دادن رانت بعداً در حسرت آن میزان منابعی که هدر رفته خواهید ماند آقای بهزادی.
بهزادی: اصلاً اینطور نیست؟
جانجان: آقای بهزادی اصلاً اینطور نیست، اصلاً اینطور نیست میدانید چرا؟
بهزادی: آقا حق مردم بود بهشون میدهیم.
جانجان: زمانی که دلار ۳ هزار تومان بود یک عدهای میگفتند ۲۰۰۰ تومان زمانی که دلار شد سال ۹۷ ترکید آن شکلی باز یک عدهای این طرف ما این روند را داریم طی میکنیم.
بهزادی: شما به جای اینکه نرخ دلار را منطقی کنید تک نرخی کنید.
جانجان: تک نرخی بکنید ما معتقد هستیم که دلار باید تک نرخی شود ولی بر اساس عرضه و تقاضا
بهزادی: چرا ۴۲ هزار تومان بشود ۴ هزار تومان.
جانجان: کی گفته این حرفها را؟
بهزادی: چرا ۶۰ هزار تومان آقای دکتر چرا ۶۰ هزار تومان.
جانجان: چرا ۶۰ هزار تومان را اولاً من مشخص نکردم ارز در بازار آزاد ۶۰ هزار تومان است.
بهزادی: هزار دلار و یورو را هم من مشخص نکردم در دولت سیزدهم به مردم به حق مردم است جانجان:عرایض بنده هم از ابتدا همین بود گفتم در واقع نقدی به شما نیست دولت آمده یک اشتباهی کرده که اینجا به ضرر شماست زمانی که ارز بالاتر از این قیمت بود بالاتر از این قیمتها رفت باید یک برنامه دیگر بگذارید بیاییم اینجا این ارزهای مداخلهای که داده شد و بعداً در حسرتش خواهیم بود که اگر داشتیم مداخله میکردیم در بازار ارز و قیمت ارز یک ذره میرفت پایین آن موقع باید قاعدتاً یک برنامه باید باشد بپردازیم به اینکه چه منابعی اینجا هدر رفته.
سوال: آقای بهزادی؟
بهزادی: خدمتتان عرض کنم شما ارزی که به نظر من دارد به دست مردم میرسد یک ارز منطقی است دولت آمده کاری کرده که دست رانتخوار را کم کرده.
جانجان: هر چقدر هم برود پایینتر منطقیتر میشود بشود ۸ و ۵۰۰.
بهزادی: حقشان است آقا.
جانجان: برگردیم، برگردیم به زمان محمدرضا شاه پهلوی.
بهزادی: چه اشکالی دارد اگر ما ارز ۷ هزار تومان به مردم بدهیم یعنی باید مردم را فریز کنیم در یک کشور.
سوال: این نرخهایی که اینجا اعلام میشود نرخهایی است که مهمانان اعلام میکنند.
بهزادی: یعنی به مردم بگوییم که فقط باید در کشور خودمان باشید ما باید چطوری به دنیا بگوییم ما که الحمدالله واتساپ فیلتر، اینستا فیلتراست، توییتر فیلتراست ما چطوری باید با مردم دنیا صحبت کنیم.
جانجان: ارز هم فیلتر است میدانستید و فیلترهای چندگانه ارز هم فیلتر است.
سوال: ما راجع به ارز صحبت میکنیم راهکارتان را بفرمایید؟
بهزادی: این هفت تا نرخ را که من تعیین نکردهام آژانسهای مسافرتی که تعیین نکردهاند.
جانجان: شما را میفرمایید شما دفاع میکنید از این مسئله شما ذینفع هستید.
بهزادی: ما امروز آمدهایم میگوییم که ۱۰۰۰ دلار به مسافر میدهیم بابت هر مسافر هم باید یک مبلغی به آژانس هواپیمایی بدهید که با تک نرخی بتواند تورش را منطقی بخرد و به مسافر باز به نرخ کمتر بدهد یعنی یکی از مشکلات صنعت ما این است که ما هم مثل شما چند نرخی داریم هتل را میخریم اگر بلیط مثلاً هواپیمای خارجی باشد اینترنشنال باشد داریم با نرخ آزاد این بلیط برای مسافر گرفته میشود به نظر من نرخ ارز برای مسافر ۴۲ هزار تومان اصلاً زیاد نیست حقشان است و ۱۰۰۰ دلار هم رقمی نیست همینطور که شما ۲۰۰۰ دلار یا ۲۰۰۰ یورو رو داری به همه میدهی تازه آن کسی که دارد سفر میرود هزار تا هم دارد زیان میکند.
جانجان: بله ۱۰۰۰ دلار برای کسی که دستمزدش ۲۰۰ دلار از در ماه بله رقمی نیست حقوق ۵ ماهش است فقط.
بهزادی: ببینید آقای جانجان من که اینجا نرخ حقوق تعیین نمیکنیم ما آمدیم.
جانجان: نه شما دارید از رانتی که بهتون رسیده میکنید ذینفعانه.
بهزادی: به من نرسیده آقا.
جانجان: شما ذینفع مستقیم هستید.
بهزادی: پس ما از این به بعد بگوییم آن ارز خرید گوشت مرغ و دانهها آن هم با ارز آزاد شود.
جانجان: درود بر شما رانت را حذف بکنید ما هم از شما دفاع میکنیم و میگوییم که اگر یارانه میخواهید بدهید مستقیم بدهید به مردم فکر نکنید.
بهزادی: همینجوری مستقیم.
جانجان: بله همینجوری مستقیم به مردم.
بهزادی: بنزین را ۳ هزار تومان ندهید بنزین را بکنید ۳۰ هزار تومان ولی بدهید دست مردم.
جانجان: بله همش را بدهید به دست مردم مردم تشخیص میدهند، چون با این ساز و کار.
بهزادی: پس کار درستی کرد دولت سیزدهم.
جانجان: نه این خیلی غلط است با یک گل بهار نمیشود آقای بهزادی عزیز.
بهزادی:کم کم درست میشود همه را که با هم نمیشود درست کرد.
جانجان: ما الان در بحث انرژی بسیار ناتراز هستیم کار به واردات انرژی رسیده.
سوال:چون بحث دارد پراکنده میشود شما در مورد همین مطلبی که داریم صحبت میکنیم فرمایشتان را تکمیل میکنید؟
بهزادی: به نظر بنده من هزار دلار و ۱۰۰۰ یورو را کم میدانم برای خیلی از سفرها این حق همه مردم است و مردم میتواند استفاده کنند آقای جانجان همه که ۱۰۰۰ دلار گیرند خیلیها به اندازه مصرفشان میآیند ارز را از دولت میگیرند.
جانجان: البته عقل دارند و همشان میآیند میگیرند مردم عقل دارند.
بهزادی: آقا همه که نمیشود دلال باشند و بگیرند و بفروشند.
جانجان: دلال نیستند ذینفع هستند.
بهزادی: ارز را بگیرد چه کار کند بگذارد در خانه.
جانجان: نه برمیگردد میفروشد و خرج سفرش در میآید مفتی.
بهزادی: نه همه اینطور نیستند نمیتوانید شما همه را.
سوال: آقای جانجان آقای بهزادی فرمایششان را تکمیل بکنند؟
بهزادی: ببینید به نظر بنده و به نظر هم صنفهای بنده کار تازه دارد درست میشود شما یک زمانی ۵۰۰ دلار به شما میدادند یک زمانی هم اصلاً یک برههای اصلاً نمیدادند مردم مجبور بودند از چهارراه استانبول ارز سفرشان را تهیه کنند همه سفرها هم سفرهای سیاحتی و زیارتی نیستند بالاخره همه که سفر به خاطر سیاحت و زیارت نمیروند بالاخره بعضی از سفرها پزشکی هستند.
سوال: پس میفرمایید که در مجموع باید این رقم افزایش پیدا کنند. آقای جانجان راهکار شما چیست برای اینکه به هر حال برای نیاز به مسافرت مردم ارزی تخصیص پیدا بکند آن چیزی که به نظر شما درستتر است چیست؟
جانجان: ببینید واقعیت این است که شاید ما الان ما به راهکار نمیرسیم موضوع برنامه هم ارائه راهکار نیست من به همه هموطنان عزیزم خصوصاً اونهایی که تجربه در واقع سفر خارج از کشور نداشتهاند و اگر هم رفتهاند تشریف بردهاند، مثلاً کربلا تشریف بردهاند نجف و سفرهای زیارتی توصیه میکنم که به مادر خرجی بانک مرکزی تشریف ببرند یکی از کشورهای خارجی دیگر رایگان است مفت است اگر الان دلار را همینطور در بازار بفروشند یک عده صف برایش ایجاد میکنند تشریف ببرید ۳ تا ۴ روز در یک کشور خارجی توسعه و پیشرفت دیگران را هم ببینید.
سوال: پس نظرتان این است که بانک مرکزی این را عوض بکند حذف بکند؟
جانجان: اون که بله گویا قرار است که در واقع این رانت منتقل بشود به برخی بنده دارم به هم وطنان خودم به هم میهنان عزیز خودم توصیه میکنم که برای اینکه یک نوروز به یاد ماندنی را در واقع در تاریخچه زندگی خودشان داشته باشند حتماً این سفر را بروند به یکی از کشورهای حتی فارسی زبان میتوانند تشریف ببرند آن میزان آن حاشیه سودی که هم برایشان میماند باعث میشود که ۴۲ تا ۶۰ هزار تومان باعث میشود که سفرشان رایگان شود برای سه تا چهار روز به هر حال میتوانند سوغاتی هم با خودشون بیاورند.
سوال: به هر حال کسی که ارز برای مسافرت نیاز دارد باید چیکار کند؟
جانجان: قاعدهاش این است که کسی که میخواهد برود مسافرت همچنان که اگر ما هزار دلار هم در نظر بگیریم هزار یورو هم در نظر بگیریم و یک شخصی مثلاً میخواهد برود ۱۰ هزار دلار هم خرج بکند اصلاً ۱۰۰ هزار دلار میخواهد خرج کند خوب کسی که به اینها نیاز دارد ما نباید بگوییم مردم مردم مردم کسی که تور کشورهای اروپایی میرود لنگ در واقع این هزار دلار یا ۱۰۰۰ یورو نیست لذا من معتقد هستم که باید به نرخ آزاد تهیه بکند وقتی میخواهی بروی سفر چرا باید از جیب ۸۵ میلیون ایرانی به شما یارانه بدهند و بهش هم بگویند مردم مردم این کار غلطی است.
سوال: پس باید بانک مرکزی ارزی را تخصیص ندهد و نیازهای مسافرتی مردم با نرخ ارز که در بازار است بشود یعنی بازار آزاد دیگر؟
جانجان: من معتقدم که بانک مرکزی به همان نرخ دلار تلگرامی که در بازار مبادله شمشهای طلاییش را میفروشد باید ارز هم در اختیار بقیه قرار بدهد بانک مرکزی شمشهای خودش را مگر با ۴۲ هزار تومان میفروشد نخیر با دلار تلگرامی که ۲۴ ساعت منتقدش از وقتی میرود بالا دلار تلگرامی است و وقتی میآید پایین دلار تلگرامی نیست میفروشد من معتقدم که کافی از بانک مرکزی ریز در واقع فروش خودش در شمشهای طلا در بازار مبادله را منتشر کند ما ببینیم که شمشهای بانک مرکزی در روزهای معاملاتی اش با چه عددی با چه ارزی با چه دلاری من معتقدم که آن درست است نه اینکه شما میگویید ۴۲ هر چقدر هم کمتر باشد.
بهزادی: پس شما آن ۲۰۰۰ یورویی که دارند به همه میدهند آن چی.
جانجان: بدهند ولی به نرخ شمش مرکز مبادله بانک مرکزی.